________________
- “अरिहंताणं भगवंताणं गंधमल्लपईवसमजणोवलेवणविचित्तबलिवस्थधूवाइएहिं पूआसक्कारेहिं पइदिणमभचणं पकुवाणा तिस्थुच्छप्पर्ण મો”
અર્થાત– અરિહંત ભગવંતોની ગંધ, માલ્ય આદિપૂજા સત્કારો વડે હમેશાં પૂજન કરતા અમે તીર્થની ઉન્નતિ કરીએ.”
જૂઓ, આમાં પણ “ઉત્સર્પણ” શબ્દ “ઉન્નતિ” અર્થમાંજ વપરાય છે, પણ તેનો અર્થ, બોલી બોલવી એવો થતો નથી.
ઉત્તરાધ્યયન' સૂત્રના પાંચમા અધ્યયનની ૩૧ મી ગાથામાં . ટિકાની અંદર લખ્યું છે કે –
| “ચા થોના નોર્વાનિત".
અર્થાત્ “મન-વચન-કાયાના વ્યાપારો જ્યારે પ્રફુલ્લિત ન હોય વિકસ્વર ન હોય, અર્થાત્ મન, વચન અને શરીર બરાબર ચાલતાં ન હોય.”
જૂઓ, આ સ્થળે પણ ૩-૪ ધાતુનો અર્થ બોલી બોલવાનો થતો નથી, એ સુસ્પષ્ટ છે.
ઉત્સર્પણ” શબ્દને અંગે આવા અનેક પુરાવાઓ મળે છે. પણ સ્થળ સંકોચને લીધે તે બધા અહીં આપી શકાય તેમ નથી.
શ્રાદ્ધવિધિમાં ૬૦ મા પાને “આરતી ” નું પ્રકરણ ચાલ્યું છે. અને તેને લગતી અનેક હકીકતો બતાવી છે. પરંતુ ત્યાં બોલી બોલવાનું નામ પણ નથી. એ શું બતાવી આપે છે ! એજ કે બોલી બોલવાની પ્રથા શાસ્ત્રીય નથી.
આ ઉપરથી નિ:સંદેહ સમજી શકાય છે કે “ઉત્સર્પણ” ને અર્થ. “ બોલી બોલવી” કે “ચઢાવે કરો” થતો જ નથી. પૂજ્યપાદ શ્રીમાન જૈનાચાર્ય શ્રી આત્મારામજી મહારાજે પણ પોતાના ““જૈ નતત્તવાદર્શ’ ની અંદર, શ્રાદ્ધવિધિના પંચમ પ્રકાશમાં બતાવેલ અગ્યાર કૃત્યોની જ્યાં હકીકત આપી છે, ત્યાં તે અગ્યાર કૃત્યો પૈકી “જિનધનવૃદ્ધિની બાબતમાં “ચઢાવો કરવા સંબન્ધી કંઈજ લખ્યું નથી. જૂઓ તે સ્થળ
