________________
બેલીનું દ્રવ્ય હવે પછી સાધારણ ખાતામાં લઈ જવાન સંઘ ઠરાવ કરે, તો તે ખુશીથી કરી શકે છે. તેમાં શાસ્ત્રીય કંઈ પણ બાધ નથી. આ બન્ને બાબતોની વિરૂદ્ધતાનાં જ્યાં સુધી આગમો અને પ્રાચીન ગ્રન્થોમાં પ્રબળ પ્રમાણો ન મળે, ત્યાં સુધી તેને ખોટી માનવાનું કંઈ પણ કારણ જણાતું નથી.
એ નવાઈ જેવું છે કે–આપણા ભંડારોમાં પીસ્તાલીસ આગમ અને પૂર્વાચાર્યોના હજારો ગ્રન્થો વિદ્યમાન હોવા છતાં એક માત્ર શ્રાદ્ધ વિધિની એક પંક્તિમાં આવેલા ઉસર્ષણ શબ્દને આગળ કરી મારા ઉપર્યુક્ત વિચારોને અસત્ય ઠરાવવા પ્રયત્ન થઈ રહ્યો છે. પરંતુ તે ઉર્પણ શબ્દને શો અર્થ થાય છે ? જ્યાં જ્યાં ઉત્સર્પિણ શબ્દ આવેલો છે, ત્યાં ત્યાં તેના કેવા કેવા અર્થે કરવામાં આવેલા છે, અને ઉત્સર્ષણ શબ્દના અર્થમાં બોલી બોલવાની ગંધ પણ આવે છે કે નહિ ? એ બધી વાત બોલી બોલવાનું વિધાન શ્રાદ્ધવિધિમાં છે કે એ નામના ટેસ્ટમાં પ્રવર્તકજી શ્રીમંગળવિજયજીએ બહુ લંબાણથી બતાવી આપી છે, એટલે એનું પિષ્ટપેષણ ન કરતાં તે ટેક્ટ બરાબર ધ્યાન પૂર્વક વાંચવાની દરેક મહાનુભાવોને ભલામણ કરું છું. તે ટ્રેકટ વાંચવાથી દરેકને જણાઈ આવશે કે-ઉત્સર્ષણ શબ્દનો અર્થ બેલી બેલવી” એવો કોઈ કોશમાં નથી કે કોઈ ગ્રન્થમાં પણ કરવામાં આવ્યો નથી. તેમ તેવો અર્થ થઈ પણ શક્તો નથી.
એક વધુ આશ્ચર્ય. વળી કોઈ તો વિધિના સરળ શબ્દને કર્ષિળીવાની સાથે સરખાવી “બોલી બેલવી” એવો અર્થ કાઢવાનો પ્રયત્ન કરે છે. પરંતુ નવાઈ જેવો વિષય છે કે–તેમ કરવા જતાં ઉલટી મસીદ કોટે વળગ્યા જેવું થાય, એ વાતું નથી. “ઉસર્પિણીકાળ” નો અર્થ શો છે ? “જે કાળમાં રૂપ-રસ-ધ-સ્પશેની વૃદ્ધિ થાય, એ કાળને ઉત્સર્પિણી કાળ કહેવામાં આવે છે.” આ વાત જેનશૈલીનું ચોડું પણ જ્ઞાન ધરાવનાર એક બાળક પણ સમજી શકે છે. ત્યારે હવે આ “ઉત્સર્પિણું કાળ” ની સાથે “થોસ્વળપૂર્વારાત્રિવિધાનાદ્ધિના' એ પાઠનો સંબંધ જ શો છે ? શું ઉત્સર્પિણી કાળ” નો અર્થ “જે કાળમાં રૂપ-રસ–ગંધ-સ્પર્શની બોલી બોલાતી હોય” એવો કરવા માગે છે ? શું કોઈપણ કાળમાં રૂ૫–રસ
