________________
પૂજા કરતાં પણ તેના હૃદયમાં કષાયો ભરેલા હોય, તે તેને તેવી પૂર જાનું ફળ શું હેઈ શકે ? જ્યારે એક સાધારણ સ્થિતિનો માણસ શુભ ભાવનાથી કષાય રહિત, પાશેર ઘી પણ બોલ્યા સિવાય પ્રભુની પૂજા કરે છે, તો તેને પૂજાનું ફળ જરૂર મળે છે. અર્થાત–તેનું અંતઃકરણ શુદ્ધ જરૂર થાય છે. - જ્યારે આવી સ્થિતિ છે, ત્યારે બોલીને રિવાજ શા માટે જોઈએ ? આ એક સ્વાભાવિક પ્રશ્ન ઉભો થાય છે. આનો ઉત્તર મેં મારા પ્રથમ લેખમાં સારી રીતે આપેલો છે, ભક્તિ કરવાના પ્રસંગે બળવાન નિર્બળ ઉપર, ધની નિર્ધન ઉપર, અને વિદ્વાન પામર ઉપર આક્રમણ ન કરે અને સુખ-સમાધિથી દરેક સમભાવ પૂર્વક ભક્તિ કરે, એજ બેલીના રિવાજનો મુખ્ય હેતુ છે. આપણે ઘણુ વખત જોઈએ છીએ કે-મંદિરો અને તીર્થસ્થાનોમાં પૂજા સમયે પૂજા કરવા જનારાઓમાં તકરારો થાય છે અને જે સ્થાન કર્મોને ક્ષય કરવા માટે પવિત્ર મનાય છે, તેજ સ્થાનમાં તેઓ કષાયોથી વ્યાપ્ત થઈ પોતાના આત્માને મલિન કરે છે. બોલીનો રિવાજ હોવા છતાં ‘એકદમ આદેશ કેમ આપી દીધો ?” ઈત્યાદિ કારણોને ઉભાં કરી કલેશ કરવા તૈયાર થઈ જાય છે, તો પછી બોલીનો રિવાજ ન હોય, ત્યારે તો ન માલૂમ તેવા ભક્તિના રહસ્યને નહિ સમજનારા કેટલુંએ તોફાન કરે, એ શું બનવા જોગ નથી? - બસ, આવાજ કારણથી બોલીનો રિવાજ અમુક વર્ષોથી દાખલ થયેલો છે. વસ્તુતઃ પૂજા-આરતી વિગેરેમાં બોલી હેવીજ જોઈએ, એ કંઈ પરમાત્માને ઉપદેશ નથી આ વાત પરમ પ્રભાવક, મહાન ગીતાર્થ, અકબર પ્રતિબોધક, જગદ્ગુરૂ શ્રીહીરવિજયસૂરિ મહારાજના વચનથી પણ સિદ્ધ થાય છે.
હીરકોર ના ત્રીજા પ્રકાશના ૧૧ મા પ્રશ્નમાં જગમાલષિ શ્રીહીરવિજયસૂરિ મહારાજને પૂછે છે કે –
“સૈામિાનનારાના શુક્ષતિ ના? અર્થાત– તેલ વિગેરેની બોલીથી આદેશ આપ શુદ્ધ છે કે નહિ?”
