________________
૩૫
દુઃખદ મૌન .
જરા નિરવ રહીને અણુ બેલ્ય: ઉષા, કર્તવ્યમાં મેં પણ મણું નથી રાખી. જે વિશાળ મકાન છોડીને હું આવ્યો છું તેમાંથી
ડોક ભાગ એ લોકે ભાડે આપશે તે પણ એ લેકેનું સુખપૂર્વક ગુજરાન ચાલી શકશે. ” - “ અને તેઓ કદાચ ભાડે ન આપે તે ? ”
વિરક્ત થઈને અરુણે કહ્યું: “ન આપે તો એ કર્તવ્ય કંઈ મારું નથી. તેને બીજો પુત્ર છે. ”
ઉષા ભય પામીને મૌન થઈ ગઈ. તે સાહસ કરીને એમ ન કહી શકી કે “એ પુત્ર કેટલે ઉપર્યુક્ત છે. તે કયાં તમારી જાણ બહાર હતું?” પણ ઉષા આ કહે એ પહેલા જ અરુણ બેઃ “ઉષા તું જાણે કે હવે હું કશું ભૂલી શકતો નથી. માતાના એ શબ્દો મને યાદ છે: “ તું મોટો માણસ છે. સુરેશ મોટા
માણસ નથી. * *
ઉષાને પણ આ વાત યાદ હતી. આજે એ વાત પુનચારથી નવીન રૂપે તેનાં મનમાં જાગૃત થઈ, પણ આ વાત સામે બીજું શું કહેવાનું હોય? | સ્વામીના મનની ગંભીર વેદનાને અંશ પિતાના હૃદયમાં ગ્રહણ કરીને તે પ્લાન વદને મન રહી.
બે પળના માન વાતાવરણ પછી અરુણે કહ્યું: “સુરેશ માટે માણસ નથી. એ કદાચ બાને મન ખૂબ ગૌરવ અને સાંત્વનને વિષય હોય, તો પછી ભલે ને એમ માનીને રહે. મારે એ
કેની મર્યાદા અને શાન્તિમાં ત્યાં જઈને શા માટે ડખલ કરવી જોઈએ ? ”