________________
૨૭૮
ભવ ભાવના પ્રકરણ ભાગ - ૨
कषाय मथन तपः- एवं कसायमहणो तत्थवि कोहं कसायमासज्ज । एक्कासण निविगई आयंबिल तह य उववासो ॥३॥
एत्थ य लयाउ चउरो समप्पए सोलसेहिं दिवसेहिं । नामेण जोगसुद्धी तवो तहिं मणविसुद्धिकए ॥४॥ निव'गई आयंबिलमुववासो चेव होइ कायव्यो । तिनि लयाओ मणवइतणूहि दिवसा य नव इहयं ।।५।। कर्मसूदन तपः अह कम्मसूयणतवो उववासेक्कासणेगसित्थं च । एगट्ठाणंइगदत्तिनिब्वियाऽऽयाम अडकवलं ।।६।। एत्थ य अट्ठ लयाओ अट्ठहिं एक्कासणेहिं दिवस चउसट्ठी । तित्थयरजणणिपूयाजुतं भद्दवयमासम्मि ।।७।। तित्थंकरजणणितवो सत्तहिं एक्कासणेहिं विनेयं । तह समवसरणतवमवि भणंति भद्दवयमासम्मि ।।८।। एत्थ य जहसत्तीए एक्कासन निम्वियं च आयाम । उववासो य विहेउं चउसुं वि दारेसु पत्तेयं ।।९।। इह एयं कायव्वं भद्दवयचउक्कयम्मि पत्तेयं । सोलसहिं वासरेहिं चउसट्ठी दिणा इहं सब्वे ॥१०॥ पूइजंति य सत्तीइ एत्थ जिणसमवसरणबिंबाइं । उववासाइतवेणं नंदीसरतवमणुढेजा ।।११।। नंदीसरपडपूयापुव्वममावसदिणम्मि सत्तीए । चेत्तस्स पुनिमाए तवेण उववासपमुहेण ।।१२।। पुंडरियपूयपुव्वं पुंडरियतवो करेज जहसत्तिं । जिणभवणठवियकलसे अक्खयमुट्ठीइ अणुदियहं ।।१३।। खिप्पंतीए भरिजइ सो कलसो जत्तिएहिं दियहेहिं । एवइयाइं दिणाई एक्कासणएहिं अखयनिही ।।१४।। एक्काए पडिवयाए दोसु य बीयासु तिसु य तइयासु । चउसु चउत्थीसु तहा पंचसु तह पंचमीसुं च ।।१५।। इय जाव पन्नरसपुनिमासु कीरंति जत्थ उववासा । सो सव्वसोक्खसंपत्तिनामओ तवविसेसो त्ति ।।१६।। दंसणनाणचरित्ताणं सुद्धिहेउं करेज पत्तेयं । तिनुववासे पूरज दंसणाईणि सत्तीए ।।१७।।
ऊनोदरतातपश्च पंचविधं भवति, उक्तं च-अप्पाहार अवड्डा बिभाग पत्ता तहेव किंचूणा । अट्ठ दुवालस सोलस चउवीस तहेक्कतीसा य ।।१।। अत्र यथासंख्यं सम्बन्धः, तद्यथा-अष्टभिः कवलैरल्पाहारोनोदरता १, नवादिभिर्वादशान्तिकैः कवलैरुपा?नोदरता २, त्रयोदशादिभिः षोडशान्तैर्विभागोनोदरता ३, सप्तदशादिभिश्चतुर्विशत्यवसानैः प्राप्तोनोदरता ४, पंचविंशत्यादिभिरेकत्रिंशत्पर्यन्तैः कवलैः किंचिन्न्यूनताभिधाना ऊनोदरता ५, इयं च पंचविधाऽप्यूनोदरता प्रत्येकं त्रिभेदा भावनीया । तद्यथा-एकादिभिः कवलैर्जधन्या, अष्टादिभिरुत्कृष्टा, द्वयादिभिस्तु मध्यमेति । एकैकं तीर्थकरमाश्रित्य चतुर्विशतिभिराचाम्लैर्दमयन्तीतपो भवतीति ।
समुइत्थ निभत्तेण निग्गओ वसुपुजजिणो चउत्थेण । पासो मल्लीऽवि य अट्टमेण सेसा उ छट्टेणं ।। इति निष्क्रमणतपः । अट्ठमभत्तंतंमी पासोसभमल्लिरिट्ठनेमीणं । वसुपुजस्स चउत्थेण छट्ठभत्तेण सेसाणं ।।१।। इति केवलतपः । निव्वाणमंतकिरिया । सा चउदसमेण पढमनाहस्स । सेसाण मासिएणं वीरजिणिंदस्स छटेणं ।।१।। इति निर्वाणतपः ।
नव किर चाउम्मासे छ क्विर दोमासिए उवासीय । बारस य मासियाई बावत्तरि अद्धमासाइं ॥१॥ एकं किर छम्मासं दो किर तेमासिए उवासीय । अड्डाइजाइं दुवे दो चेव दिवड्डमासाइं ॥२॥ भदं च महाभदं पडिमं तत्तो य सबओभदं । दो चतारि दसेव य दिवसे ठासी य अणुबद्धं ।।३।। गोयरमभिग्गहजुयं खमणं छम्मासियं च कासी य । पंचदिवसेहिं ऊणं अवढिओ वच्छनयरीए ।।४।। दस दो य किर महप्पा ठासि मुणी एगराइयं पडिमं । अट्ठमभत्तेण जई एक्केळं चरमराईयं ।।५।। दो चेव य छट्ठसए अउणातीसे उवासिया भयवं । न कयाइ निशिभत्तं चउत्थभत्तं च से आसि ॥६॥ तिण्णि सए दिवसाणं अउणापन्ने उ पारणाकालो । उकुडुयनिसेजाणं ठियपडिमाणं सए बहवे ।।७।। सव्वं पि तवोकम्मं अपाणयं आसि वीरनाहस्स । पव्वजाए दिवसे पढमे खित्तंमि सव्वमिणं ।।८।।
१. गइयमाय - सर्वत्र ।।