________________
ભલ ભાવના પ્રકરણ ભાગ - ૨
૧૭૫
ગાથાર્થ ? એ પ્રમાણે વિભવવાળા અને નીતિમાન જીવોનું તારુણ્ય પણ વિડંબનાનું સ્થાન છે તો જેઓ દારિત્ર્યથી હણાયેલ છે એવા અનીતિમાન પુરુષોની શું વાત કરવી ? (૨૮૯)
પર-યુવતિ રમણ-પરદ્રવ્ય હરણ-વેર-કલહમાં રત અને અનીતિ એ જ છે ધન જેઓનું એવા पोनु मेशन : पविाने । समर्थ बने ? (२८८) गतार्थे ।। अनीतिमतां स्वरूपमुक्तं, अथ दारिद्र्योपहतानां लेशतो दुःखमुपदर्शयन्नाह - અનીતિને કરનારાનું સ્વરૂપ કહેવાયું. હવે દારિદ્રયને પામેલાનું જે દુઃખ છે તેને કંઈક બતાવાય છે.
नत्थि घरे मह दव्वं विलसइ लोओ पयट्टइ छणो त्ति । डिंभाइं रुयंति तहा हद्धी किं देमि घरिणीए ? ।।३००।। देंति न मह ढोयं पि हु अत्तसमिद्धीइ गविया सयणा । सेसा वि हु धणिणो परिहवंति न हु देतिं अवयासं ।।३०१।। अज्ज घरे नत्थि घयं तेल्लं लोणं व इंधणं वत्थं । जाया व अज तउणी कल्ले किह होहिइ कुडुम्बं? ॥३०२।। वड्डइ घरे कुमारी बालो तणओ विढप्पइ न अत्थे । रोगबहुलं कुडुम्बं ओसहमोलाइयं नत्थि ।।३०३।। उड्डोया मह घरिणी समागया पाहुणा बहू अज्ज । जिनं घरं च हट्टं झुरइ जलं गलइ 'सव्वंपि ।।३०४।। कलहकरी मह भज्जा असंवुडो परियणो पहू विसमो । देसो अधारणिज्जो एसो वश्चामि अन्नत्थ ।।३०५।। जलहिं पविसेमि महिं तरेमि धाउं धमेमि अहवा वि । विजं मंतं साहेमि देवयं वा वि अछेमि ।।३०६।। जीवइ अन्ज वि सत्तू मओ य इट्ठो पहू य मह रुट्ठो । दाणि ग्गहणं मग्गंति विहविणो कत्थ वञ्चामि ? ।।३०७।। इयाइमहाचिंताजरगहिया निश्चमेव य दरिद्दा । किं अणुहवंति सोक्खं ? कोसंबीनयरिविप्पो व्व ।।३०८।।
नास्ति गृहे मम द्रव्यं विलसति लोकः प्रवर्तितक्षणक इति डिम्भा रुदन्ति गृहे तथा धिक् किं ददामि गृहिण्याः ।।३००। १. सयलं पि - सर्वत्र ।।