Page Text
________________
પૃથ્વીતલમાં દુષ્માપ્ય એવી અનેક પ્રકારની અદ્ભુત વસ્તુઓનો સંચય છે, જેમાં એવા ચૌટા (બજાર)માં સુંદર દુકાનોની પંક્તિને જોતો દૂત હર્ષવિભોર બની ગયો.
सुवर्णकुम्भस्तनशालिनी स्फुरत् - सुवृत्तमुक्ताफलराशिसुस्मिताम् । विशालनेत्रां स्फुटविद्रुमाधरां, चतुष्कभूवारवधू स ऐक्षत ||५७।। બજારની ભૂમિમાં દૂતને ગણિકાની કલ્પના થઈ. તે ભૂમિ સુવર્ણના કળશોરૂપી સ્તનવાળી દેદીપ્યમાન ઉજ્વળ ગોળાકાર મોતીઓ રૂપી સ્મિતવાળી, વિવિધ પ્રકારના સુંદર વસ્ત્રોરૂપી નેત્રોવાળી, પરવાળારૂપ અધરવાળી એવી સુંદર ભૂમિને જોઈ.
क्वचित्रसरामाऽथ सलक्ष्मणा क्वचित्, क्वचित् ससुग्रीवबला सुधामभिः३ । अलङ्कृता वीरवरैश्च तस्य पू:, प्रमोदमीक्ष्वाकुपुरीव साऽपुषत् ।।५८ ।।
ક્યાંક સુંદર રમણીઓ, કયાંક શ્યામ સુંદર કેશવાળા અને લાંબી ડોકવાળા શ્રીમંતો, ક્યાંક મોટા પ્રાસાદો તેમજ વીર સુભટોથી સુશોભિત એવી તક્ષશિલા નગરીએ અયોધ્યા નગરીની જેમ દૂતને પ્રસન્ન કર્યો. જેમ અયોધ્યા રામચંદ્રજી-લક્ષ્મણજી તેમજ વાનરોના અધિપતિ સુગ્રીવના બળવાન સૈન્યથી અલંકૃત છે તેમ તક્ષશિલા નગરી પણ અયોધ્યાની જેમ શોભતી હતી. અહીં શ્લોકમાં શ્લેષ બતાવ્યો છે.
स शंखकुन्देन्दुलक्ष रोचिषो, यशश्चचयाकर्तुरिवोद्भवत्क्षणान् ।
पुरीविहारानवलोक्य दूरतः, सुधामयान् प्रापदतुच्छसंमदम् ।।५९।। શંખ, મુચકુંદનાં પુષ્પો અને ચન્દ્રસમાન અત્યંત ઉજ્વલ પ્રાસાદોને દૂરથી જોઈને દૂત આનંદવિભોર બની ગયો. નિરંતર મહોત્સવને મનાવતા પ્રાસાદો જાણે માલિકોના યશનો સમૂહ ના હોય !
चलन्मृगाक्षीनवहेमभूषणप्रकामसंघट्टपतिष्णुरेणुभिः । विनिर्मितस्वर्णनगावनिभ्रम, स राजमार्ग गतवांस्ततः परम् ।।६०।। ત્યાર પછી દૂત નગરીના રાજમાર્ગ પર આવ્યો. તે રાજમાર્ગ સુવર્ણનાં અવનવાં આભૂષણોથી અલંકૃત એવી સુંદરીઓના ચાલવા વડે આભૂષણોના પરસ્પર અથડાવાથી નીચે પડેલા સુવર્ણની રજકણોની રાશિથી જાણે સોનાના મેરુ જેવો ભ્રમ પેદા કરતો હતો.
૧. વારવધૂ-વેશ્યા (ગામ) ૩/૧૨૭) ૨. આ કોકમાં તક્ષશિલા નગરીની અયોધ્યાની સાથે તુલના કરી છે. કેટલાક શબ્દોનો શ્લેષ મનનીય છે. વિક
विशिष्टा सा पूर-क्वचित सरामा-सस्त्रीका | अयोध्यापक्षे-सरामचन्द्रा । सलक्ष्मणा-लक्ष्मणा:-धनाढ्यास्तैः सह वर्तमाना । अयोध्यापक्षे-ससुमित्रातनया । ससुग्रीवबला-सशोभनशिरोधररूपा । अयोध्यापक्षे सुग्रीवो-वानरेश्वरस्तस्य
વર્તસંન્ય, તેન સર વર્તમાના | 3. સુધામ-એનો સ્વતંત્ર અર્થ આ પ્રમાણે થાય છે, સુ-શ્રેષ્ઠ, ઘામમઃ-પ્રાસાદોથી અને વીરવરેનું વિશેષણ
માનવાથી એનો અર્થ આ પ્રમાણે... સુ-શ્રેષ્ઠ, ઘામ -તેજથી યુક્ત સુંદર તેજથી યુક્ત - ૪. વનસ-સફેદ (કલાતજોરાવનHધવનાળુના-મેo /ર૬). ૫. વિડ-પ્રાસાદ ૬. ચના:-મેરપર્વત
શ્રી ભરતબાહુબલિ મહાક્રવ્યમ્ ૦ ૧૩.
| SR No. | 005718 |
| Book Title | Bharat Bahubali Mahakavyam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Vishvakalyan Prakashan Trust Mehsana |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 288 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 7 MB |