________________
कनीयानयमेकोऽपि, सिंहवत् प्रियसाहसः ।
रथी सिंहरथा केन, सोढव्यो वह्निवद् रणे ।।१।। નાની ઉંમરના સાહસપ્રિય એવા આ સિંહરથ એકલા જ સિંહની જેમ ઝઝૂમી શકે છે. રણસંગ્રામમાં અગ્નિની જેમ તેના તેજને કોણ સહન કરી શકે છે?
सिंहकर्णो रणाम्भोधिकर्णधारोयमुल्वणः | यद्बलं वैरिकर्णाभ्यामसहं पविघोषवत् ।।८२।। આ “સિંહકર્ણ' યુદ્ધરૂપી સમુદ્રમાં કપ્તાન (ખલાસી સમાન) છે. જેમ વજનો પ્રચંડ અવાજ કર્ણો માટે અસહ્ય છે તેમ સિંહકર્ણના પરાક્રમની વાતો શત્રુઓના કર્મો માટે અસહ્ય છે.
परक्ष्माक्रमणोद्दामविक्रमी सिंहविक्रमः ।
यमायान्तमुपाकर्ण्य, वैरिभिर्ययिरे नगाः ||८३।। આ સિંહ વિક્રમ' શત્રુઓની ભૂમિ પર આક્રમણ કરવા માટે પ્રચંડ પરાક્રમી છે. એને રણભૂમિમાં આવતો સાંભળીને શત્રુઓ પર્વતોની ગુફામાં જઈને છુપાઈ જાય છે.
सिंहसेनोऽरिसेनासु, केशरीव बलोत्कटः | क्ष्वेडाभिर्गजसेनासु, मददुर्भिक्षमातनोत् ।।४।।
આ સિંહસેન અત્યંત પરાક્રમી છે, જે શત્રુઓની સેના માટે કેશરી સિંહસમાન છે. તેના એ સિંહનાદથી જ શત્રુઓની હસ્તીસેના નિર્માલ્ય બની જાય છે.
इत्यमी तनयाः पञ्च, देवपादस्य विश्रुताः । बाणाः पञ्चेव पञ्चेषोः, कस्य पञ्चत्वदा न हि ? ||८५।। આપણા સ્વામી બાહુબલિના, કામદેવના પાંચ બાણ સમાન, આ પાંચ પુત્રોનાં પરાક્રમો જગતપ્રસિદ્ધ છે. તેઓ યમરાજની જેમ કોને મૃત્યુધામ સુધી પહોંચાડી શકતા નથી ?
मूर्छाला मेदिनीपालाः, सन्त्यन्येऽपि सहस्रशः ।
સંગ્રામાયોતિષત્તિ, સMવૃતમ યુધE I૮દા, બીજા પણ હજારો મૂછાળા રાજાઓ શસ્ત્રસજ્જ થઈને યુદ્ધની રાહ જોઈને બેઠા છે.
अयं वैरिवधूहारसंहारपरिदीक्षितः । रत्नारिदेवपादेभ्यः, पुरो भवति संयते ।।८७।। આ રત્નારિ યુદ્ધમાં આપણા સ્વામીની આગળ રહે છે. તે શત્રુઓની સ્ત્રીઓના સૌભાગ્યને તોડવામાં દક્ષ છે, અર્થાત્ વિધવા બનાવવા માટે દક્ષ છે.
लक्षत्रयी तनूजानां, नृपबाहुबलेः श्रुता ।
जेतुं तदन्तरेकोऽपि, विभुर्विद्वेषिवाहिनीम् ||८|| મહારાજા બાહુબલિના ત્રણ લાખ વીર પુત્રો એવા પરાક્રમી છે કે જે એકેક શત્રુની સેનાને જીતવા માટે સમર્થ છે.
શ્રી ભરતબાહુબલિ મહાકાવ્યમ્ ૦ ૧૬૨