________________
કર્મવાદનાં રહસ્યો મુકત નથી. તે સ્વતંત્ર નથી. જે ક્ષણે ચેતન કર્મથી મુકત થઈ જાય છે તે જ ક્ષણથી તેનામાં અનંતનો આવિર્ભાવ થઈ જાય છે. કર્મવાદનાં રહસ્યો જાણીને - સમજીને આપણે સ્વસ્થ જીવન પ્રતિ જવાનો પુરુષાર્થ કરવાનો છે પણ તેનું અંતિમ લક્ષ્ય તો ત્યારે જ સિદ્ધ થાય કે
જ્યારે આપણે પૂર્ણ જીવનના માર્ગે પળીએ. પૂર્ણ જીવન એટલે કર્મરહિત અવસ્થા. અનંતનો આવિર્ભાવ. ત્યાં આત્મા પરમાત્મા બની જાય છે; જીવ શિવ થઈ જાય છે. ત્યાં પરમ આનંદ વિલસે છે.
કર્મશાસ્ત્રના અભ્યાસનું મૂળ પ્રયોજન અતીતને તોડી, વર્તમાનને સાધી, સુખદ ભાવિને ઘડવાનું છે. પણ આપણો અતીત કર્મના અખૂટ સંયમથી ભરાયેલો છે જે વર્તમાનને પ્રભાવિત કરે છે. આપણો વર્તમાન આપણા ભાવિને પ્રભાવિત કરે છે. વર્તમાન જ એક એવો સમય છે કે જ્યારે આપણે અતીતને ઉલેચી - સુખી, સ્વસ્થ અને સમૃદ્ધ ભાવિનું સર્જન કરી શકીએ. કર્મવાદ ભૂત-ભંવિષ્ય અને વર્તમાન સાથે અભિન્ન રીતે સંકળાયેલો છે. કર્મવાદનાં રહસ્યો સમજીને જ આપણે સ્વસ્થ જીવન પ્રતિ ડગલાં માંડી શકીશું.
आकाशमुत्पततु गच्छतु वा दिगन्तममाभोनिधिं
विशतु तिष्टतु वा यथेष्टम; जन्मान्तरार्जित शुभाशुभकृन्नराणां, छायेव
न त्यजति कर्म फलानुबन्धि ॥
આકાશમાં ઊડી જાવ, દિશાઓની પેલે પાર જાવ, દરિયા તળિયે જઈને બેસો, મરજીમાં આવે ત્યાં જાવ પણ જન્માન્તરમાં જે શુભાશુભ કર્મ કર્યા હોય છે તેનાં ફળ તો છાયાની જેમ તમારી. પાછળ જ આવવાનાં. એ તમારો ત્યાગ નહીં કરે.
