Page Text
________________
પરિવર્તન અને વિસર્જન
૫૩ પણ કરેલા કર્મની પ્રશંસા કરી રાજી થઈ આપણે એમાં જે રસ રેડીએ છીએ તે કર્મના બંધને ગાઢ-સખત કરી દે છે. કર્મની વ્યવસ્થામાં એક એવો નિયમ છે કે અમુક અપવાદો સિવાય પુરુષાર્થ કરી એમાં ફેરફાર કરી શકાય. સંસારમાં પણ આપણે જોઈએ છીએ કે જ્યાં સુધી કોર્ટમાં ચુકાદો ન આવ્યો હોય ત્યાં સુધી અસીલ અને વકીલ પોતાનો કેસ મજબૂત કરી શકે અને સામાનો કેસ ઢીલો પાડી શકે.
કર્મમાં ફેરફાર ન થઈ શકે એવા એક બે અપવાદો છે. એક તો જે કર્મ ખૂબ ગાઢ રીતે બંધાયેલું હોય - જેને નિકાચીત કહેવાય છે. એમાં ફેરફાર ન થઈ શકે. બીજું જે કર્મ ઉદયમાં આવવા માટે ગોઠવાઈ ચૂક્યું છે અને હવેની પળોમાં ઉદયમાં આવવાનું છે તેમાં ફેરફાર ન થઈ શકે. પણ આ બંને બાબતો આપણા જ્ઞાનની સીમાની બહારની છે. તેથી આપણે તો બધાં અશુભ કર્મોમાં ફેરફાર કરવા પુરુષાર્થ કરવો જ રહ્યો. આ પુરુષાર્થ વૃત્તિ અને પ્રવૃત્તિ બંનેના પરિવર્તનથી કરવાનો હોય છે. કર્મની કાનૂન વ્યવસ્થામાં પ્રવૃત્તિ કરતાં વૃત્તિ વધારે મહત્ત્વની બની રહે છે. ડૉક્ટર દરદી ઉપર છરી ચલાવે પણ તેનો આશય સારો છે માટે - તે શુભ કર્મ બાંધે અને કસાઈ પશુ ઉપર છરી ચલાવે તે અશુભ કર્મ
બાંધે કારણ કે તેનો આશય ખરાબ છે. મા બાળકને મારે પણ પણ તેની પાછળ બાળકના હિતની ચિંતા હોય છે તેથી તેને અશુભ કર્મનો બંધ ન પડે. આવા તો અનેક ઉદાહરણો આપી શકાય તેમ છે. કર્મમાં ફેરફાર કરવા માટેનું પ્રબળ સાધન મન-વચન અને કાયાનો યોગ અને અંતઃકરણની નિર્મળતા છે. આ નિર્મળતા અને શુભ ભાવોમાં પણ ઘણી તરતમતા રહે છે. જેટલી નિર્મળતા વધારે એટલું એમાં વધારે
બાંધેલાં કર્મોમાં ફેરફાર કરવા માટે જે પ્રક્રિયા થાય છે. તેને માટેનો શાસ્ત્રીય શબ્દ કરણ છેઃ
કરણ આઠ છે. બંધ જેમાં કર્મનો બંધ પડે. નિદ્ધતિરણ જેનાથી કર્મનો બંધ ગાઢ પડે. નિકાચનામાં કર્મ આત્મા સાથે એટલાં ઓતપ્રોત
| SR No. | 005708 |
| Book Title | Karmvadna Rahasyo |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandrahas Trivedi |
| Publisher | Gurjar Agency |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 178 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |