________________
गाथा-99.
અધ્યાત્મમત પરીક્ષા
..................३७९
टी :- आवश्यकनियुक्तौ हि तीर्थकरेऽनुत्तरः प्रशस्तप्रकृत्युदयस्तदुदयबाहुल्याभिभूततया मन्दश्चाऽप्रशस्तप्रकृत्युदयो व्यावर्णितः। तथाहि-[ आ. नि. ५७१-५७२]
'संघयणरूवसंठाणवण्णगइसत्तसारऊसासा ।
एमाइ णुत्तराई हवंति णामोदए तस्स ।।[५७१] २पयडीणं अण्णासुवि पसत्थउदया अणुत्तरा हुंति ।
खयउवसमे वि य तहा खयम्मि अविगप्पमाहंसु ॥[५७२] ३अस्सायमाइआउ जा विअ असुहा हवंति पयडीउ ।
थिबरसलवुव्व पए ण हुंति ता असुहया तस्स ॥ त्ति [५७३] "अत्र 'खयउवसमे वि य तह'त्ति क्षयोपशमेऽपि सति ये दानलाभादयः कार्यविशेषाः 'अपि' शब्दादुपशमेऽपि ये केचन तेप्यनुत्तरा भवन्तीति क्रियायोगः, तथा कर्मणः क्षये सति क्षायिकज्ञानादिगुणसमुदायं 'अविगप्पमाहंसु'त्ति अविकल्पं व्यावर्णनादिविकल्पातीतं सर्वोत्तममाख्यातवन्तस्तीर्थकृद्गणधरा इति गाथार्थः" इति व्याख्यानादौदयिकक्षायोपशमिकौपशमिकक्षायिकभावानां तीर्थकरनामोदयप्रसादाद् भगवत्याधिक्यमभिदधे।
ets :- आवश्यक'-मावश्यनियुक्तिमा तीर्थं २मा अनुत्तर प्रशस्त प्रतिनो ४५ मने तेना = प्रशस्त પ્રકૃતિના, ઉદયના બાહુલ્યથી અભિભૂતપણું હોવાને કારણે મંદ અપ્રશસ્ત પ્રકૃતિનો ઉદય વર્ણન કરાયેલ છે. ते मा प्रभारी'संघयण' - तीर्थ.४२ नमन। यथा तेनेदीने, संघया, ३५, संस्थान, [, गति, सत्त्व (વીઆંતરાયકર્મના ક્ષયોપશમાદિજન્ય આત્મપરિણામ), સાર (બાહ્ય ગુરુતા તથા અભ્યતર-જ્ઞાનાદિ), શ્વાસોશ્વાસ . भेषमाह मनुत्तर डोय छे.
* 'एवमादि'था दोही-मांस ॥यना ९५ ४qi aani छे. 'पयडीणं' - (तीर्थरो. संयम ३९॥ ४३ छ त्यारे ७५स्य अवस्थामां) क्षयोपशम होते छते ५९॥ अन्य ५५॥ પ્રકૃતિઓનો=દાનાંતરાયાદિ પ્રકૃતિઓનો પ્રશસ્ત ઉદય અનુત્તર હોય છે.=દાનલાભાદિ કાર્યો અનુત્તર હોય છે. તથા ક્ષય હોતે છતે-ચાર ઘાતી કર્મોનો ક્ષય હોતે છતે, (તીર્થકરોમાં) (ક્ષાયિક જ્ઞાનાદિ) અવિકલ્પ=વિકલ્પાતીત (તીર્થકર અને ગણધરો) કહે છે.=અન્ય કેવલીઓ કરતાં ક્ષાયિક જ્ઞાનાદિ વિશેષ પ્રકારનાં હોય છે એમ તીર્થકરો અને ગણધરો કહે છે. * 'पयडीणं अण्णासु वि' 48 ५४ी- अर्थमां सभी छ..
१. संहननरूपसंस्थानवर्णगतिसत्त्वसारोच्चासाः । एवमादीन्यनुत्तराणि भवन्ति नामोदयात्तस्य ॥ २. प्रकृतीनामन्यास्वपि प्रशस्ता उदया अनुत्तरा भवन्ति । क्षयोपशमेऽपि च तथा क्षयेऽविकल्पमाख्यातवन्तः ॥ ३. असाताद्या याऽपि चाशुभा भवन्ति प्रकृतयः । निम्बरसलव इव पयसि न भवन्ति ता असुखदास्तस्य ।