________________
साक्षाद्व्याप्यजातिमत्त्व'नी विवक्षा होवाथी नित्य ३पाहिम અતિવ્યાપ્તિ નહીં આવે. Iટલી૯૦૯૧૯૨ ૯૩૯૪મા
कारिकावली । अपाकजास्तु स्पर्शान्ता द्रवत्वं च तथाविधम् । स्नेहवेगगुरुत्वैकपृथक्त्वपरिमाणकम् ॥१५॥ स्थितिस्थापक इत्येते स्युः कारणगुणोद्भवाः । संयोगश्च विभागश्च वेगश्चैते तु कर्मजाः ॥९६॥ स्पर्शान्तपरिमाणैकपृथक्त्वस्नेहशब्दके । .. भवेदसमवायित्वमथ वैशेषिके गुणे ॥९७।। आत्मनः स्यानिमित्तत्वमुष्णस्पर्शगुरुत्वयोः । वेगेऽपि च द्रवत्वे च संयोगादिद्वये तथा ॥९८॥ द्विधैव कारणत्वं स्यादथ प्रादेशिको भवेत् । वैशेषिको विभुगुणः संयोगादिद्वयं तथा ॥९९॥
मुक्तावली । अपाकजास्त्विति-पाकजरूपादीनां कारणगुणपूर्वकत्वाभावादपाकजा इत्युक्तम् । तथाविधम्-अपाकजम् । तथैकत्वमपि बोध्यम् । संयोगश्चेति कर्मजन्यत्वं यद्यपि न साधर्म्य घटादावतिव्याप्तेः, संयोगजसंयोगेऽव्याप्तेश्च, तथाऽपि कर्मजन्यवृत्तिगुणत्वव्याप्यजातिमत्त्वं बोध्यम् । एवमन्यत्राऽप्यूह्यम् ॥९५-९६॥
(स्पर्शान्तेति-स्पर्शोऽत्राऽनुष्णो ग्राह्यः । “पृथक्त्व' इत्यत्र त्वप्रत्ययस्य प्रत्येकमन्वयादेकत्वं पृथक्त्वं च ग्राह्यम् । पृथक्त्वपदेन चैकपृथक्त्वम् ।)
भवेदसमवायित्वमिति । घटादिरूपरसगन्धस्पर्शाः कपालादिरूपरसगन्धस्पर्शेभ्यो भवन्ति । एवं कपालादिपरिमाणादीनां घटादिपरिमाणाद्यसमवायिकारणत्वं, शब्दस्याऽपि द्वितीयशब्दं प्रति । एवं
૧૨