________________
પર્વતાદિ હોવા છતાં, સાધ્યતાવછેદકસંબંધથી જ પ્રતિયોગિનું અધિકરણ આ પૂર્વે લેવાનું જણાવ્યું હોવાથી સાધ્યતાવચ્છેદકસંબંધથી (સંયોગસંબંધથી) તાદશાભાવાત્મક પ્રતિયોગિના અનધિકરણ જ પર્વતાકિ હોવાથી તવૃત્તિ ઘટાભાવ, પ્રતિયોગિવ્યધિકરણ છે જ, તેથી અવનિમાર્ ધૂમા' ઇત્યાદિ સ્થળે તાદશ પ્રતિયોગિવ્યધિકરણાભાવની અપ્રસિદ્ધિ નથી.” આ પ્રમાણે નહીં કહેવું જોઈએ. કારણ કે, પર્વતાધિવૃત્તિઘટાભાવમાં રહેનાર જે વન્યભાવ છે, તે અભાવાધિકરણક અભાવ અધિકરણ સ્વરૂપ હોવાથી ઘટાભાવ સ્વરૂપ છે. તેથી વન્યભાવનો પ્રતિયોગિ વહુનિ ઘટાભાવનો પણ પ્રતિયોગી છે. આથી સમજી શકાય છે કે, પર્વતાદિવૃત્તિતાદશઘટાભાવ સ્વાત્મકવન્યભાવપ્રતિયોગીસ્વરૂપ સ્વપ્રતિયોગી વહુનિના સાધ્યતાવચ્છેદકસંયોગસંબંધથી અધિકરણપર્વતાદિવૃત્તિ હોવાથી પ્રતિયોગિવ્યધિકરણ નથી. આ રીતે વનિમા પૂના ઇત્યાદિ સ્થળે પ્રતિયોગિવ્યધિકરણાભાવની અપ્રસિદ્ધિથી અસંભવ આવે છે. યદ્યપિ અભાવાધિકરણક અભાવને ઉપર જણાવ્યા મુજબ અધિકરણ સ્વરૂપ ન માનીએ તો “વનિનન ધૂમ' ઇત્યાદિ સ્થળે ઉપર જણાવ્યા મુજબ પ્રતિયોગિવ્યધિકરણાભાવની અપ્રસિદ્ધિ નહીં થાય. પરંતુ પૂનામાવવાને વચમાવા' ઈત્યાદિ અભાવસાધ્યક સક્ષેતુસ્થળે સાધ્યતાવચ્છેદકસંબધ સ્વરૂપ છે. તે સંબંધથી, હેવધિકરણવૃત્તિ બધાજ અભાવ પૂર્વે જણાવ્યા મુજબ પૂર્વાણવૃત્તિત્વવિશિષ્ટ સ્વના અભાવાત્મક પ્રતિયોગિના અધિકરણમાં વૃત્તિ હોવાથી તાદશપ્રતિયોગિતાવ છેદકાવચ્છિન્નસામાન્યનું અનધિકરણ હે–ધિકરણ નહીં થાય. તેથી 'ધૂમાવવાનું વચમાવત' ઈત્યાદિ અભાવસાયિક સ્થળે તાદશ પ્રતિયોગિવ્યધિકરણાભાવની અપ્રસિદ્ધિથી અવ્યાપ્તિ આવશે. તેના નિવારણ માટે યત્કિંચિત્મતિયોગિતાવચ્છેદકાવચ્છિન્નસામાન્યનું અનધિકરણ
૨૮
