________________
૨
આચારાંગસૂત્ર
૮૦. જબુ! * તત્ત્વદશ પુરુષને ઉપદેશની જરૂર હોતી નથી.
પરંતુ, અજ્ઞાની જીવ જ રાગના બંધનમાં બંધાઈને કામગ મા મશગૂલ રહે છે, છતાં–અગ્નિમાં ઘીની જેમ, કામભેગેની તૃપ્તિ થતી જ ન હોવાથી તે અતૃપ્ત રહે છે. વળી, ભેગાસક્તિને કારણે કર્મબંધ થાય છે, અને તેના ફળસ્વરૂપે પ્રાપ્ત થતા દુઃખને લીધે- -
તે દુઃખીજીવ દુખેના જ ચક્રમાં અટવાયા કરે છે. હે જંબુ! એ પ્રમાણે સર્વજ્ઞ ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામી પાસેથી સાંભળેલું આ હું તને કહું છું.
* કઈક નટ રાજાની ભૂમિકા ભજવે કે રંકની; પરંતુ-બનેય સ્થિતિમાં
પોતે નાટકિયે છે --એવું તેને ભાન હોય છે તેથી રાજા કે ભિખારીના વેષની અસર તેના મન ઉપર થતી નથી એ રીતે–પોતાના સ્વરૂપનું ભાન થયા પછી, જે દૃષ્ટા બની ગયેલ છે તેવા પુરૂષને સારા કે માઠા પ્રસંગો સાથે સંબંધ હોવા છતાં તેની સારી કે માઠી અસર તેને વળગી શકતી નથી. એટલે કે, સારી માઠી-અસર અર્થાત રાગ-દ્વેષ જ કર્મબંધના કારણરૂ૫ છે. સારા-માઠા પ્રસંગો નહીં..
इमेण चेव जुज्झाहि, किं ते जुज्झेण वज्झतो ? હે સાધક! કામ-મદ-માયા અને લેભાદિ દુર્ગુણો રૂપી
અત્યંતર શત્રુઓ સાથે તું યુદ્ધ કર. બહારના શત્રુઓ તે નિમિત્ત માત્ર છે.
તેમની સાથે યુદ્ધ કરવાથી કાંઈ વળવાનું નથી.