________________
લોનિજન્ય રક
૭૮. પરંતુ, જે મુમુક્ષુ છે, તેઓ અસંયમી જીવનની ઈચ્છા જ કરતા નથી
તેઓ તે જન્મ-મરણના મૂળને શોધી, તેથી છૂટવાના ઉપાયરૂપે સંયમી જીવન જીવવાનેજ પુરુષાર્થ કરે છે. મૃત્યુ ક્યારે આવશે? તે કેઈને ખબર નથી. જીવવું સૌને ગમે છે, બધાય જીવોને સુખ ગમે છે, દુઃખ કેઈને ગમતું નથી,
બધાય જીવને વધ અપ્રિય લાગે છે ને જીવવું સારું લાગે છે. ૭૯. છતાં, દુઃખના કારણરૂપ અસંયમી જીવન જ સૌને ગમતું હોવાથી,
મનુષ્યો દાસ-દાસી તથા પશુ-પંખીઓને તે તે કાર્યોમાં જેડીને, તે દ્વારા મેળવેલ ધનને ભેળવવામાં મન-વચન અને કાયાથી મશગૂલ રહે છે. તેમ છતાં, અંતે જે કાંઈ થોડું કે ઘણું ધન વધે તેને' સગા સંબંધીઓ વહેંચી ખાય છે,
કાં તે ચોર ચોરી જાય છે, કાં તો રાજા લુંટી લે છે, કાં તે વ્યાપારાદિમાં નુકસાન થાય છે,
કાં તો અગ્નિ આદિ ગમે તે કારણે તેનો નાશ થાય છે. એ રીતે કુટુંબાદિ માટે કુકર્મો કરીને એકઠું કરેલું ધન બીજે સ્થાને ચાલ્યું જતાં તેને ખૂબ દુઃખ થાય છે અને તેથી મૂઢ જે બનીને, ફરી પાછો વિપરીત પ્રવૃત્તિ કરે છે. વીતરાગ ભગવાને આ ફરમાવ્યું છે કે--
જે જીવે અસંયમી અને વિષયલેલુપ છેતેઓ સંસારના પ્રવાહને રોકી શક્તા નથી,
કે રોકી શકવા સમર્થ પણ નથી, તેઓ સંસારનો અંત કરી શકતા નથી,
કે સંસારનો અંત કરી શકવા સમર્થ પણ નથી. તેઓ સંસારને પાર પામી શકતા નથી."
છે કે સંસારને પાર પામી શકવા સમર્થ પણ નથી. અજ્ઞાની પુરુષ સંયમ લીધા પછી પણ તેમાં સ્થિર રહેતું નથી પરંતુ મિથ્યપદેશ સાંભળીને અસંયમ સ્થાનમાં સ્થિર થાય છે.