________________
૨૩
ભ. મહાવીરની વાણી
મીઠી વાણી બોલકે ગ અપના કર લેતી લોક વશીકરણાદિ મંત્રની માગણી કરે છે, પરંતુ ભગવાન કહે છે કે- મીઠી વાણી જાતને વશ કરવાને અમેઘ ઉપાય છે. આ વાત તેમણે આચરણ દ્વારા સિદ્ધ કરી બતાવી.
એકતો-તીર્થકર ભગવાનને અતિશય, સત્ય વાણું અને રિ–પેર લોહી ચડે તેવી તેમની મધુરી વાણીમાં મેઘકુમાર, રોહિણી ચેર તથા ચંડકૌશિક સાપ જેવાને પડતા બચાવ્યા.
જેની આપણને રાત-દિવસ તૃષ્ણ છે તે ધન-સંપત્તિને કુબેર ભંડારી ધન્નાશાલિભદ્ર લાત મારી, શરીર શેષવી સિદ્ધિ મેળવી. આ બધું શી રીતે શક્ય બન્યું?
પતે રાજ્યલક્ષ્મીને ત્યાગ કરીને, દેહની મૂછ ત્યજીને, ઉપસર્ગોપરીસમાં સમભાવ રાખવા છતાં જીવન-વ્યવહારમાં ક્યાંય ઉગ કે કડવાશ દેખાતી નહોતી -એવા ભ. મહાવીરની મીઠી-મધુરી વાણીનો પ્રતાપ. અત્યારે પણ તે પ્રત્યક્ષ અનુભવવી હોય તે આચારાંગનું મનન કરો. તેમાં કેરઠેર રે વણુમં, તે મેધાવી, છે કે, તે કાળો, ગાd આદિ શબ્દ આવે છે. આ સાંભળીને તેને ચાનક ન ચડે ? લ્યો, ચાલો ત્યારે સર્વજીવહિતકર તે વાણીને અસ્વિાદીએ.
આચારાંગ–પ્રથમ શ્રુતસ્કંધ-નવ અધ્યયનનો ટૂંકસાર
૧. પૃથ્વી-પાણ-અગ્નિ-વાયુ-વનસ્પતિ તથા ત્રસકાય જીવોનું અસ્તિત્વ અને સ્વરૂપ સમજીને તે જીવોની રક્ષા કરવી—એ જ ભગવાનની આજ્ઞા છે” કમબંધના કારણરૂપ જીવહિંસાથી સર્વથા અટકવું.
અર્થાત્ તે જીવોની રક્ષા કરનાર જ મુનિ કહેવાય છે.
૧. રાગ-દ્વેષ અને આસક્તિને કારણે જીવ અનેક પાપ કરે છે. તેથી કર્મો
બંધાય છે. તેથી જ તેને સંસારના મૂળ કહ્યા છે. જેને માટે અજ્ઞાની છવ રાગ-દ્વેષ અને છલપ્રપંચે કરે છે, તે સ્વજનો પણ મૃત્યુ સમયે તેને બચાવવા સમર્થ નથી.
