________________
ઉપયાનશ્રુત ૯-૧
૧૫
૨૬૪. વળી માતપિતાના સ્વગમન પછી બે વર્ષથી કાંઇક અધિક સમય સુધીમાં ભગવાને સચિત્ત પાણીના ઉપયાગ કર્યો નહોતા, તથા એકત્વ ભાવના ભાવવા પૂર્વક ધાદિકષાયાથી રહિત થઈને ભગવાન સમભાવપૂર્વક સમય વિતાવતા હતા.
ત્યાર બાદ ભગવાને દીક્ષા લીધી. ૨૬૫-૭ ‘ પૃથ્વીકાય-અકાય-તેઉકાય-વાયુકાય-લીલફુલ–સેવાલ – અન્ય વનસ્પતિકાય તથા ત્રસકાયાદિ સુચેતન જીવા છે, તે સૌને જીવન પ્રિય છે. માટે તેમને દુભવવુ' એ પાપ છે' સ્થાવરજીવા ત્રસરૂપે પણુ ઉત્પન્ન થઈ શકે અને ત્રસજીવા પ્રમાદવશ સ્થાવરરૂપે પણ ઉત્પન્ન થતા હોય છે.
જીવા સ્વકર્માનુસાર તે તે ગતિમાં તે તે ચેાનિએ ધારણ કરે છે’ -એવુ' સમજી આરંભ-સમાર ભરૂપ જીવની હિંસાથી સવ થા વિરમીને ભગવાન વિચરતા હતા.
૨૬૮. ભગવાને જ્ઞાનથી એવુ' જાણ્યુ` કે
દ્રવ્ય ઉપધિ (પૌદ્ગલિક પદાર્થો) તથા તેની મમતા, અને ભાવ ઉપધિ(રાગ-દ્વેષ-ક્રોધાદિ)ને લીધે કર્મો બંધાય છે. કર્માથી ખરડાયેલા અજ્ઞાની જીવા સંસારમાં કલેશ પામે છે’
- આ કારણથી ક બંધનના કારણરૂપ પાપનું સ્વરૂપ ખરાખર જાણીને ભગવાને તેનો સર્વથા ત્યાગ કર્યાં. ૨૬૯. ક્રોધ-માન-માયા-લેલ તથા રાગદ્વેષાદ્રિ કષાયવશ તથા નિષ્કષાયભાવે થતી ક્રિયાનુ સ્વરૂપ જાણીને,
ક ખ ધનના કારણભૂત ઇંદ્રિયાનો અનિરોધ, હિ’સાદિ પાપા તથા મન-વચન-કાયાના અશુભયોગાનુ સ્વરૂપ જાણીને, તથા તેનો ત્યાગ કરીને ભગવાને
અનુપમ સયમાનુષ્ઠાનનું કથન કર્યું,
૨૭૦. ભગવાને પોતે નિષ્પાપ થઇને અહિંસાનું આચરણ કર્યુ અને બીજાને પણ પાપ અને હિંસાથી દૂર રહેવાનો ઉપદેશ આપ્યા.
"
સ્ત્રીએ સર્વ પાપકાર્યાનું મૂળ છે’
–એવુ' જાણીને ભગવાને તેમનો ત્યાગ કર્યાં, અને
તે કારણે તેઓ પરમાદી" ( સસ ) બની શકયા.
