________________
આચારાંગસૂત્ર ૨૦૧. પરંતુ, આ વિષયમાં તમે નિચ્ચે એમ સમજે કે
તેમનું આ કથન એકાંતિક હાઈ હેતુ અને વિવેકરહિત છે, કારણ કે- તેમને ધર્મ જ્ઞાની ભગવંત કથિત નથી, અને તેથી તેમની પ્રરૂપણ પણ બરાબર નથી,
આ કારણે તે પ્રમાણિક ન હેઈ આદરણીય પણ નથી. સર્વજ્ઞ ભગવાને ધર્મની જે રીતે પ્રરૂપણ કરી છે,
તે રીતે મુનિ કાં તે તેમને સમજાવે, નહિ તે મૌન રહે...એમ હું કહું છું ૨૦૨. અન્ય સર્વ ધર્મોને પાપકા સંમત છે,
પરંતુ-તે બધાય પાપકાર્યોથી નિવૃત્ત થવા રૂપ
વિવેક કરવાનું મારા ધર્મમાં ફરમાવેલું છે.” આ વિવેક હેય તે ગામમાં કે જંગલમાં પણ ધર્મ પાળી શકાય છે અને વિવેક ન હોય તે જંગલમાં જવાથી કે ગામમાં રહેવાથી પણ ધર્મની આરાધના થઈ શકતી નથી. આ માટે, “ધર્મનું યથાર્થ સ્વરૂપ સમજે”
એમ સર્વજ્ઞ ભગવાને ફરમાવ્યું છે. ભગવાને ત્રણ વતે કહ્યા છે. આર્યપુરુષે આ વ્રતનું રહસ્ય સમજીને તેની આરાધનામાં તલ્લીન છે. જેઓ પાપકાર્યોથી નિવૃત્ત થયેલા છે,
તેમને નિઃસ્પૃહ મુનિ કહેલા છે. ૨૦૩. “ઊર્વ-અધ અને તિછી
તથા બધી દિશાઓ અને વિદિશાઓને આશ્રયીને રહેલા ની
આરંભ-સમારંભ દ્વારા હિંસા થતી હોય છે” -એવું સમજીને વિવેકી સાધક પોતે પૃથ્વીકાયાદિ જીની હિંસા કરે નહિ બીજા પાસે કરાવે નહિ,
તથા હિંસા કરનારની અનુમોદના પણ કરે નહિ. જેઓ આ જીવોની હિંસા કરે છે તે લોકોથી પણ અમે શરમાઈએ છીએ. -એવું સમજીને હિંસાથી ડરનાર બુદ્ધિમાન સાધક
કોઈ પણ રીતે જીવહિંસાને આરંભ-સમારંભ કરે નહિ. હે જ બુ! એ પ્રમાણે સર્વજ્ઞ ભગવાન શ્રી મહાવીર સ્વામી પાસેથી સાંભળેલું આદુ તને કહું છું..