________________
થોડા સમય બાદ ધનદેવનું અવસાન થઈ ગયું. તો વિજયાદેવીએ ધનદેવીના માસિયાઈ ભાઈ મૌર્ય સાથે વિવાહ કરી લીધો અને મૌર્ય થકી તેને એક બીજો પુત્ર પેદા થયો, જેનું નામ મૌર્યપુત્ર રાખવામાં આવ્યું.'
મુનિ રત્નવિજયે આ મતના પક્ષમાં “સ્થવિરાવલી' ભાગ-૧માં લખ્યું છે કે - “તે સમયે વિધવાવિવાહ વિર્ય નહોતું. ખરેખર બંને ગણધરોની માતાઓનું નામ એક હોવાને લીધે આ ભ્રમ ઉત્પન્ન થયો. પણ સમવાયાંગ સૂત્રમાં આ બંને ગણધરો વિશે જે મહત્ત્વપૂર્ણ તથ્ય આપવામાં આવ્યાં છે, તેના યોગ્ય અભ્યાસથી એ સાબિત થાય છે કે – “ઉપરોક્ત ધારણા સાચી નથી.” “સમવાયાંગસૂત્ર'માં આર્ય મંડિતની કુલ ઉંમર ૮૩ વરસ જણાવવામાં આવી છે અને તેમના વિશે સ્પષ્ટ લખવામાં આવ્યું છે કે - તેઓ ૩૦ વરસ સુધી શ્રમણધર્મ પાલન કરીને સિદ્ધ થયા. એટલે કે
જ્યારે તેમણે ભગવાન મહાવીર પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી તો તેમની ઉંમર ૫૩ વરસની હતી. તે જ “સમવાયાંગ'માં મૌર્યપુત્ર વિશે લખવામાં આવ્યું છે કે - “તેમણે ૬૫ વરસની ઉંમરમાં દીક્ષા ગ્રહણ કરી. આ પણ સર્વવિદિત સત્ય તથ્ય છે કે- “બધા અગિયાર ગણધરોએ ભગવાન મહાવીર પાસે એક જ દિવસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી હતી. એ સંજોગોમાં આ કેવી રીતે શક્ય હોય શકે છે કે એક જ દિવસે દીક્ષા ગ્રહણ કરતી વખતે મોટો ભાઈ ૫૩ વરસનો હોય અને નાનો ભાઈ ૬૫ વરસનો! એટલે કે નાનો ભાઈ મોટા ભાઈથી ૧૨ વરસ મોટો હોય ! મુનિ રત્નપ્રભવિજયે પોતે
સ્થવિરાવલી'માં લખ્યું છે કે - “દીક્ષા ગ્રહણ કરતી વખતે મંડિતની ઉંમર પ૩ વરસ અને મૌર્યપુત્રની ૬૫ વરસ હતી. આ બધાં પુરાવાઓથી એ સાબિત થાય છે કે - બંને ભાઈ હોવાની માન્યતા ફક્ત ભ્રમ છે. જે બંનેની માતાનું નામ વિજયાદેવી હોવાને લીધે ફેલાઈ હતી.'
( મહાવીરની પ્રથમ શિષ્યાઃ ચંદનબાલા ) મહારાજા દધિવાહન ચંપા નગરીના રાજા હતા. તેમની મહારાણીનું નામ ધારિણી હતું. તેમની એકમાત્ર પુત્રીનું નામ વસુમતી હતું. જે ખૂબ જ સુંદર, સુશીલ અને સર્વગુણસંપન્ન હતી. મહારાજ દધિવાહનના રાજ્યમાં સુખ-શાંતિ હતી. કુટુંબમાં પરસ્પર પ્રેમ અને સ્નેહ હતો. તે વખતે કૌશાંબીમાં શતાનીક રાજ કરતો હતો. શતાનીક અને દધિવાહન વચ્ચે કોઈક કારણોસર અણબનાવ થઈ ગયો અને શતાનીક ઈર્ષાના | ૩૦૬ 9િ999999999999993 ઐન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ |