________________
( કેવળીચર્ચાનું અઠ્ઠાવીસમું વરસ ) ચાતુર્માસ બાદ ભગવાને પોતાના વિહારક્રમમાં વિદેહનાં કેટલાંય સ્થળોએ વિચરણ કર્યું. તે દરમિયાન તેમણે ઘણા લોકોને શ્રમણધર્મમાં દીક્ષિત કર્યા અને ઘણા મહાનુભાવોને શ્રાવકધર્મ તરફ પ્રેરિત કર્યા. સંજોગોવશાત્ ભગવાનનો આ ચાતુર્માસ પણ મિથિલામાં જ પસાર થયો.
(કેવળીચર્ચાનું ઓગણત્રીસમું વરસ ) વર્ષાકાળ પૂરો થવાથી ભગવાને મિથિલાથી મગધ તરફ વિહાર કર્યો ને રાજગૃહ પહોંચીને ગુણશીલ બાગમાં બિરાજમાન થયા. તે વખતે રાજગૃહમાં મહાશતક શ્રાવકે છેવટની આરાધના માટે અનશન કરી રાખ્યું હતું. અનશનમાં અધ્યવસાયની શુદ્ધિથી તેને અવધિજ્ઞાન પ્રાપ્ત થઈ ગયું હતું, અને તે ચારે બાજુ, ચારે દિશાઓમાં દૂર-દૂર સુધી જોઈ શકતો હતો. તેની એક પત્નીનું નામ રેવતી હતું, જેનો સ્વભાવ અને પ્રકૃતિ મહાશતકથી તદ્દન ભિન્ન હતાં. મહાશતકની ધર્મ-સાધનાથી રેવતી દુઃખી હતી.
એક દિવસ રેવતી તે સ્થળે પહોંચી, જ્યાં મહાશતક પોતાની સાધનામાં લીન હતો. ત્યાં પહોંચીને તે ઊંચા અવાજે મહાશતકને વઢવા - ભાંડવા માંડી અને વિહ્વળ બનીને વાળ ખુલ્લા કરીને અભદ્ર વ્યવહાર કરવા લાગી. મહાશતક ઘણી વાર સુધી શાંત રહ્યો, પણ છેવટે તેને રેવતીના વ્યવહારથી ખેદ થયો અને એકદમ બોલી ઉઠ્યો : “રેવતી, તારો આ રીતનો અભદ્ર અને ઉન્માદકારી વ્યવહાર ઠીક નથી. તારા આ કર્મનું ફળ સારું નહિ હોય. તું સાત દિવસમાં મૃત્યુ પામીશ અને પહેલા નરકમાં જઈશ.” મહાશતકના બોલ સાંભળી રેવતી ડરી ગઈ.
છેવટે મહાશતકના કહ્યા મુજબ તેનું મૃત્યુ થઈ ગયું અને તે - પહેલા નરકની અધિકારી બની.
મહાશતક ભગવાનનો ધર્મનિષ્ઠ શ્રાવક હતો. તેમને મહાશતકની મનોસ્થિતિની જાણ થઈ ગઈ અને તેમણે ગૌતમને કહ્યું કે - “તમે મહાશતકની પૌષધશાળામાં જઈને તેને કહો કે તેણે રેવતી સાથે જે વ્યવહાર કર્યો છે, તે યોગ્ય ન હતો. આથી તેણે પ્રાયશ્ચિત્ત કરવું જોઈએ.” મહાશતકે પ્રભુની આજ્ઞા મુજબ આલોચનાથી આત્મશુદ્ધિ કરી. જન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 96969696969696969696999999 ૩૫૯ ]
