________________
ત્યારે આનંદે કહ્યું : “મને પણ અવધિજ્ઞાન થયું છે અને હું ઉત્તરમાં ચુલ્લહિમવંત પર્વત સુધી, લવણસમુદ્રમાં ત્રણે બાજુ ૫૦૦૫૦૦ જોજન સુધી, ઉપર સદ્ધર્મ દેવલોક સુધી, નીચે લોલચુઆ નરકાવાસ સુધીના પદાર્થોને જાણું અને જોઉં છું.”
ગૌતમે કહ્યું: “ગૃહસ્થને અવધિજ્ઞાન તો થાય છે, પણ આટલા દૂર સુધીનું નહિ. આથી તારે આ અસત્ય બોલની આલોચના કરવી જોઈએ.” આથી આનંદે કહ્યું: “હું સત્ય કહી રહ્યો છું, કદાચ આલોચના આપે કરવી જોઈએ.”
ગૌતમના મનમાં શંકા ઉત્પન્ન થઈ ગઈ. અને તેઓ તરત જ ભગવાન પાસે પહોંચ્યા. ભગવાને કહ્યું: “આનંદે જે કહ્યું તે બરાબર છે, આથી તારે પોતાના અસત્ય કથન માટે આલોચના કરવી જોઈએ.” ભગવાનની વાત સાંભળીને ગૌતમ પારણા કર્યા વગર આનંદ પાસે પહોંચ્યા અને પોતાની ભૂલનો સ્વીકાર કરીને તેમની પાસે માફી માંગી. ત્યાંથી પ્રયાણ કરી વિહાર કરતા-કરતા ભગવાન વૈશાલી પહોંચ્યા ને ત્યાં જ વર્ષાવાસ કર્યો.
(કેવળીચર્યાનું ચોવીસમું વરસ ) વૈશાલીમાં ચાતુર્માસ પૂરો કરી ભગવાન કૌશલભૂમિમાં સાકેત નગરી તરફ પધાર્યા. ત્યાંનો એક પ્રસિદ્ધ શ્રાવક જિનદેવ ભ્રમણ કરતો-કરતો કોટિવર્ષ નગરે પહોંચ્યો. ત્યાંનો કિરાતરાજ પ્લેચ્છ વંશનો હતો. વેપાર માટે આવેલ જિનદેવે તેમને જુદી-જુદી જાતનાં રત્ન વગેરે ભેટ આપ્યાં. તે વસ્તુઓને જોઈને કિરાતરાજે કહ્યું: “આ વસ્તુઓ ક્યાં ઉત્પન્ન થાય છે ?” જિનદેવે કહ્યું : “અમારો દેશ આ રત્નોનો ભંડાર છે.” કિરાતરાજે કહ્યું : “તમારા રાજા પાસેથી પરવાનગી લઈને મને પણ સાથે લઈ લો, તો હું તમારો દેશ અને ત્યાંનાં રત્નોને જોવા માંગુ છું.” જિનદેવ યાત્રાની બધી વ્યવસ્થા કરીને કિરાતરાજને પોતાની સાથે લઈ આવ્યા અને પોતાને ત્યાં રોકાવાની વ્યવસ્થા કરી દીધી.
તે જ વખતે ભગવાન મહાવીર સાકેતમાં પધાર્યા હતા. લોકોની ભીડ જોઈને કિરાતરાજે પૂછ્યું : “આટલા બધા લોકો ક્યાં જઈ રહ્યા છે?” જિનદેવે કહ્યું: “મહારાજ, રત્નોનો મોટો સ્વામી અને વેપારી આવ્યો છે, લોકો તેની પાસે જઈ રહ્યા છે.” “તો તો આપણે પણ જવું જોઈએ.” [ ૩૫૬ 969696969696969696969696969696963 જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ