________________
વિચલિત થવાના નથી, તો વજગામમાં તેમણે તેમની માફી માંગી અને સૌધર્મ દેવલોક પાછા ફર્યા. ત્યાં દેવતાઓએ તેમનાથી મોં ફેરવી લીધું અને ઇન્દ્ર તેને દેવલોકમાંથી હાંકી કાઢ્યા. ત્યારે તે પોતાની દેવીઓ સાથે મંથર ગિરિના ટોચ પર રહેવા લાગ્યા. સંગમના આ ઉદાહરણથી સામાન્ય જનતાને એટલું સમજવામાં મદદ મળી શકશે કે જ્યારે એક દેવને પણ પોતાની વડે કરવામાં આવેલ અયોગ્ય કાર્યોનું ફળ ભોગવવું પડે છે, તો માનવીની તો શું વિસાત છે કે જે જાણી જોઈને લોકોનું અહિત કરતો રહે છે?
વજગામથી આલંભિયા, શ્વેતાંબિકા, સાવત્થી, કૌશાંબી, વારાણસી, રાજગૃહ, મિથિલા વગેરે સ્થળોનું ભ્રમણ કરતા-કરતા ભગવાન વૈશાલી પધાર્યા. નગરની બહાર સમરોદ્યાનમાં બળદેવના મંદિરમાં ચાતુર્માસિક તપ અંગીકાર કરી ધ્યાનમગ્ન થયા અને વર્ષાકાળ ત્યાં જ પૂરું કર્યું.
( જીર્ણશેઠની ભાવના ) વૈશાલીમાં જિનદત્ત નામનો એક શ્રદ્ધાળુ શ્રાવક રહેતો હતો. આર્થિક સ્થિતિ પાંગળી હોવાથી તેનું ઘર જૂનું થઈ ગયું હતું અને લોકો તેને જીર્ણશેઠ કહેવા લાગ્યા. તે સામુદ્રિક શાસ્ત્રનો જાણકાર પણ હતો. પ્રભુની પદરેખાઓનો અભ્યાસ કરવા માટે તે ઉદ્યાનમાં ગયો અને ભગવાનને ધ્યાનમગ્ન જોઈને ખુશ થયો. તે દરરોજ ભગવાન પાસે જતો અને ભગવાનને આહાર વગેરે માટે ભાવના કરતો. પણ ચાર મહિના નિરંતર પ્રયત્ન કરવા છતાં પણ તેની ભાવના પૂરી ન થઈ શકી. ચાતુર્માસ પૂરો થવાથી ભગવાન ભિક્ષા માટે નીકળ્યા અને અભિનવ શ્રેષ્ઠી જેનું મૂળ નામ પૂર્ણ હતું - ના દરવાજે ગયા. પ્રભુને જોઈને શેઠે દાસીને આદેશ આપ્યો કે - “ચમચી ભરીને કુલત્થ આપી દે.” ભગવાને તેનાથી જ ચાર મહિનાના તપના પારણા કર્યા. પંચદિવ્ય વૃષ્ટિ સાથે દેવ ડકો વાગ્યો. આ બાજુ જીર્ણશેઠ ભગવાનના આવવાની અને તેમને પારણા કરાવવાની રાહ જોઈને ઊભો હતો. તે ભાવનાની અત્યંત ઉચ્ચ સ્થિતિ પર પહોંચી ચૂક્યો હતો. તે જ વખતે દેવવાણીનો દિવ્ય ઘોષ તેના કાને પડ્યો. આ ઉજ્વળ ભાવનાથી જીર્ણશેઠે બારમા
સ્વર્ગનો બંધ કર્યો. કહેવાય છે કે જો બે ઘડી વધુ તે દેવવાણી ન સાંભળી શકત તો ભાવનાના જોરે તે કેવળજ્ઞાન મેળવી લેતો. [ ૩૨૪ 96969696969696969696969696969s જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ