Page Text
________________
'ભગવાન શ્રી પાર્શ્વનાથ બાવીસમા તીર્થંકર ભગવાન અરિષ્ટનેમિના પછી તેવીસમા તીર્થંકર શ્રી પાર્શ્વનાથ થયા. એમનો જન્મ ઈસવી સનની નવમી-દશમી સદી પહેલાં થયો. તેઓ ચોવીસમા તીર્થકર ભગવાન મહાવીરથી ર૫૦ વર્ષ પહેલાં થયા હતા. ઐતિહાસિક શોધના આધારે આજના ઇતિહાસવિષયના વિદ્વાન ભગવાન પાર્શ્વનાથને ઐતિહાસિક મહાપુરુષ માનવા લાગ્યા છે. મેજર જનરલ ફર્લાગે દીર્ઘ શોધ કર્યા પછી લખ્યું છે - “એ કાળમાં સંપૂર્ણ ઉત્તર ભારતમાં દાર્શનિક અને તપ-પ્રધાન ધર્મ અર્થાત્ જૈન ધર્મ અસ્તિત્વમાં હતો. જેના આધાર વડે બ્રાહ્મણ ને બૌદ્ધ ધર્મ સંન્યાસ પછીથી વિકસ્યા. આર્યોના ગંગાકિનારે અથવા સરસ્વતીના કિનારે પહોંચવાના પહેલાં જ લગભગ ૨૨ પ્રમુખ સંત અથવા તીર્થકર જૈનોને ધર્મોપદેશ આપી ચૂકયા હતા. એમના પછી પાર્થ થયા, જેમને એમની પહેલાંના બધા ૨૨ તીર્થકરો અથવા ઋષિઓનું જ્ઞાન હતું. એમને અનેક ધર્મશાસ્ત્રોનું જ્ઞાન હતું, જે એમની પ્રાચીનતાના કારણે પુરાણના નામથી ઓળખાતું હતું. - ડૉ. હર્મન જેકોબી જેવા લબ્ધપ્રતિષ્ઠિત પશ્ચિમી વિદ્વાન ભગવાન પાર્શ્વનાથને ઐતિહાસિક પુરુષ માને છે અને એમણે જૈન આગમોની સાથે જ બૌદ્ધપિટકોના પ્રકાશમાં એવું સિદ્ધ કરવાનો પ્રયત્ન પણ કર્યો છે.
અનેક અન્ય વિદ્વાન પણ જેકોબીનું સમર્થન કરે છે. ડૉ. વાસમ અનુસાર ભગવાન મહાવીર બૌદ્ધપિટકોમાં બુદ્ધના પ્રતિસ્પર્ધીના રૂપમાં બતાવવામાં આવ્યા છે અર્થાત્ એમની ઐતિહાસિકતા અસંદિગ્ધ છે. ડો. ચાર્લ શાર્પેટિયરે લખ્યું છે - “જૈન ધર્મ નિશ્ચિત જ મહાવીરથી જૂનો છે. એમના પૂર્વગામી સંત અથવા તીર્થંકર પાર્થ નિશ્ચિત રૂપથી વિદ્યમાન હતા, એટલે કે જૈન ધર્મના મૂળ સિદ્ધાંત મહાવીરથી ઘણા આગળ પહેલેથી સૂત્ર-રૂપ ધારણ કરી ચૂક્યા હતાં.”
(પાર્શ્વનાથના પહેલાંની ધાર્મિક સ્થિતિ) ભગવાન પાર્શ્વનાથના ઉપદેશોની વિશિષ્ટતા સમજવા માટે એ સમયના ભારતની ધાર્મિક સ્થિતિ સમજવી જરૂરી છે. ઉપલબ્ધ વૈદિક સાહિત્યના અધ્યયનથી જણાય છે કે ઇસવી સનની નવમી સદી પહેલાં
વેદના અંતિમ મંડળની સ્થાપના થઈ ચૂકી હતી, જેના પરિણામે દેશમાં તત્ત્વસંબંધી અભુત જિજ્ઞાસાઓ થવા લાગી હતી અને એમના પર
ન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 963696969696969696969696969696969) ૨૫૫]
| SR No. | 005685 |
| Book Title | Jain Dharmno Maulik Itihas Part 01 Tirthankar Khand |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hastimal Maharaj |
| Publisher | Samyag Gyan Pracharak Mandal |
| Publication Year | 2012 |
| Total Pages | 434 |
| Language | Gujarat |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 8 MB |