________________
એક સમયે પ્રભુ નેમિનાથ એમનાં અઢાર હજાર શ્રમણ અને ચાલીસ હજાર શ્રમણીઓની સાથે રૈવતક પર્વતના નંદન-વન ઉદ્યાનમાં પધાર્યા. પ્રભુના શુભાગમનના સમાચાર સાંભળી શ્રીકૃષ્ણ, વાસુદેવ, દશેદશ દશાઈ તેમજ દ્વારિકાના અગણિત નાગરિકો સમવસરણમાં હાજર થયા. થાવસ્યાકુમાર પણ એના પ્રિયજનોની સાથે ત્યાં હાજર રહ્યા. ભગવાને ધર્મોપદેશ આપ્યો, જે સાંભળી થાવસ્યાકુમાર વૈરાગ્ય પામી એની માતા પાસે ગયો અને બોલ્યો : “માતા ! મેં પ્રભુ અરિષ્ટનેમિનાં અમૃત-વચનો સાંભળ્યાં છે. હું જન્મ-મરણનાં બંધનોથી છુટકારો મેળવવા માટે પ્રભુનાં ચરણોમાં પ્રવ્રજ્યા ધારણ કરવા માંગુ છું.” પોતાના પુત્રની વાત સાંભળી એ માતા દંગ રહી ગઈ. એણે અલગઅલગ રીતથી સમજાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો, પણ તેને પોતાના નિશ્ચય પર અટલ જોઈ અંતે એને પ્રવજ્યા લેવાની અનુમતિ આપી દીધી.
થાવસ્ત્રાપુત્રના દીક્ષિત થવાના સમાચાર વાસુદેવ કૃષ્ણને મળ્યા, તો એમણે પણ એને સમજાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો. એથી થાવસ્યાપુત્ર કહ્યું : “હું-જન્મ-જરા-મૃત્યુના ચક્કરથી ગભરાઈ પ્રવ્રજ્યા લેવા માંગુ છું. જો તમે આ બધાથી મને બચાવી શકો, તો હું પ્રવ્રજ્યાનો વિચાર છોડીને સંસારમાં રહી સુખોને ભોગવા-માણવા તૈયાર છું.”
તેથી કણે કહ્યું : “જન્મ-જરા-મૃત્યુ તો સંસારનું નિવાર ન થઈ શકાય ટાળી ન શકાય એવું નગ્ન સત્ય છે. જેને નિવારવાનું સામર્થ્ય તો માનવ કે કોઈ દેવતામાં પણ નથી, એને તો માત્ર અને માત્ર કર્મનો નાશ કરવાથી જ સાધી શકાય છે, મેળવી શકાય છે.”
થાવગ્ગાપુત્રે કહ્યું: “બસ, એટલા માટે જ હું પ્રવ્રજ્યા ધારણ કરવા તૈયાર થયો છું.”
એના આ દેઢ સંકલ્પથી પ્રભાવિત થઈ વાસુદેવ કૃષ્ણએ ઘોષિત કરાવ્યું કે - “થાવગ્ગાપુત્ર અહંતુ અરિષ્ટનેમિ પાસે દીક્ષા લેવા માંગે છે, એમની સાથે બીજું કોઈ પણ તૈયાર થતું હોય તો, એમને કૃષ્ણની અનુમતિ છે. એમના પર અવલંબિત રહેલા દરેકનો ભાર રાજ્યની તરફથી વહન કરવામાં આવશે.”
પછી શું હતું, વિવિધ વર્ગો અને કુળોમાંથી આશરે એક હજાર વ્યક્તિ થાવગ્સાપુત્ર સાથે દીક્ષિત થવા તૈયાર થઈ ગઈ. નક્કી કરેલી જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 969696969696969696969696969696969 ૨૨૫