________________
જોઈ, કે જે ભગવાન નેમિનાથ પાસે દીક્ષિત થઈ શ્રમણ થઈ ગયા હતા અને સંયમસાધના વડે પોતાની જીવનલીલા સંકેલી દેવ બન્યા હતા. એણે વિચાર્યું - “કર્મનું ફળ કેટલું દુર્નિવાર છે, કૃષ્ણ અને બળરામ જેવા લોકો પણ એનાથી બચી નથી શક્યા. મારે બળરામને સમજાવવા જોઈએ.” એ દેવે અલગ-અલગ રૂપો ધરી ઉદાહરણોના માધ્યમે એમને સમજાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો અને વારંવાર “કૃષ્ણ મૃત્યુ પામ્યા છે' એમ ઠસાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો.
અંતે બળરામે વિચાર્યું - “શું હવે સાચે જ કૃષ્ણ નથી રહ્યા ? આ બધા એક જ રીતની વાતો કરી રહ્યા છે.”
બળરામના મનમાં આવા પ્રશ્નો ઊભા થતા જોઈ દેવ એમના વાસ્તવિક રૂપમાં એમની સામે ઉપસ્થિત થઈ બોલ્યા : “બળદેવ ! હું તમારો સારથી સિદ્ધાર્થ છું. ભગવાનની કૃપા થકી હું સંયમ-સાધના વડે દેવ બન્યો છું. તમે મને કહ્યું હતું કે - “જો દેવ બને તો મને પ્રતિબોધ આપવા આવજે.” મહારાજ ! આ સંસારનો અટલ નિયમ છે કે જે જન્મ લે છે, તે એકને એક દિવસ મરે જ છે. માટે વિશ્વાસ કરો કે વાસુદેવ કૃષ્ણ હવે નથી રહ્યા. જો તમારા જેવા વિજ્ઞ અને સમર્થ
પુરુષ પણ મૃત્યુના આઘાતને જોઈને વિહ્વળ થઈ જશે તો આમજનતાની શી દશા થશે? માટે હવે જે વીતી ગયું, એના પર શોક કરવો નકામો છે. તમે અણગારધર્મને સ્વીકારી, આત્માની ઉન્નતિનો રસ્તો અમલમાં લો, જેનાથી ફરી કદી પણ પ્રિયજનના વિયોગનું દુઃખ સહેવું ન પડે.” - સિદ્ધાર્થની વાતોથી એમનું મોહનું આવરણ હટી ગયું અને એમણે સન્માનપૂર્વક શ્રીકૃષ્ણના પાર્થિવ દેહની વિધિવત્ અંત્યેષ્ટિ કરી, ભગવાન નેમિનાથે બળરામની દીક્ષિત થવાની મનોભાવના જાણીને જંઘાચારણ મુનિને એમની પાસે મોકલ્યા. બળરામે મુનિ પાસે દીક્ષિત થઈ શ્રમણ ધર્માનુસાર કઠોર તપ આદરી એની અગ્નિમાં પોતાના કર્મસમૂહોને ધ્વસ્ત કિરવાની શરૂઆત કરી.
એક વખત માસોપવાસ(માસખમણ)ની તપસ્યાના પારણા માટે બળરામ મુનિ ભિક્ષા માટે કોઈક ગામમાં દાખલ થયા. એમનું તપથી સુકાયેલું શરીર-કૃષકાય શરીર પણ સૌંદર્ય મૂર્તિ હતું. એમનું શરીર ઘણું મનમોહક, કાંતિયુક્ત તથા કુંચિત કેશવાળું, ભવ્ય લલાટ ઘણું જ ચિત્તાકર્ષક જૈન ધર્મનો મોલિક ઇતિહાસ 96969696969696969696969696969699 ૨૨૩