________________
પર સવાર થઈ દશ દશ દશાહ, માતાઓ તથા ભાઈ-ભાંડુઓના વિશાળ સમૂહ તેમજ અર્ધચક્રીની તમામ સમૃદ્ધિની સાથે ભ. નેમિનાથના સમવસરણમાં આવ્યા. ભ. અરિષ્ટનેમિ અષ્ટ મહાપ્રાતિહાર્યોથી અલંકારિત એક અલૌકિક સ્ફટિક સિંહાસન પર વિરાજમાન હતા. પ્રભુનું મુખમંડળ ચારેય દિશાઓમાંથી એક સમાન દેખાઈ રહ્યું હતું. પ્રભુની પ્રદક્ષિણા અને ભક્તિવંદના કરી બધાં પોત-પોતાનાં સ્થાને ગોઠવાયાં. ભગવાને બધાં સમજી શકે એવી વાણીમાં જીવોના અજ્ઞાન-તિમિરનો વિનાશ કરી પરમ દિવ્ય પ્રકાશમાન જ્ઞાનને પ્રગટ કરનારી દિવ્ય દેશના આપી.
(તીર્થ-સ્થાપના ) " પ્રભુની જ્ઞાન-વૈરાગ્યસભર દેશના સાંભળી બધાંથી પહેલાં વરદત્ત નામના રાજાએ સંસારથી વિરક્ત થઈ તે જ સમયે પ્રભુચરણોમાં દીક્ષિત થવાની વિનંતી કરી. ભગવાને એને દરેક પ્રકારે યોગ્ય સમજી દીક્ષા પ્રદાન કરી. એ જ સમયે કૃષ્ણએ પ્રભુને સવાલ કર્યો કે – “રાજીમતીને આપના પ્રત્યે આટલો બધો અનુરાગ શા માટે છે?' જવાબમાં એમણે રાજીમતી સાથેના એમના પૂર્વ આઠ જન્મો સંબંધનું વિવરણ સંભળાવ્યું. પૂર્વજન્મનાં આ વૃત્તાંતો સાંભળતાં જ ત્રણ રાજાઓ, જે સમવસરણમાં પધાર્યા હતા અને પૂર્વભવોમાં પ્રભુની સાથે રહ્યા હતા, તરત જ જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થઈ જતાં પ્રભુ પાસે દીક્ષા સ્વીકારી લીધી. આ રીતે બે હજાર વ્યક્તિઓએ દેશના પછી તરત જ વરદત્તનું અનુકરણ કરતા દીક્ષા ગ્રહણ કરી. એ બે હજાર એક સાધુઓમાંના વરદત્ત આદિ અગિયાર મુનિઓને પ્રભુએ ઉત્પાદ, વ્યય અને ધ્રૌવ્ય રૂપ ત્રિપદીનું જ્ઞાન આપી ગણધર પદો ઉપર નીમ્યા. ત્રિપદીના આધારે મુનિઓએ બાર અંગોની રચના કરી અને ગણધર કહેવાયા. એ જ સમયે યક્ષિણી આદિ અનેક રાજપુત્રીઓએ પણ દીક્ષા અંગીકાર કરી. પ્રભુએ આર્યા યક્ષિણીને શ્રમણીસંઘની પ્રવર્તિની બનાવી. દશ-દશ દશાર્દો ઉગ્રસેન, શ્રીકૃષ્ણ, બળભદ્ર અને પ્રદ્યુમ્ન આદિએ પણ પ્રભુ પાસેથી શ્રાવકધર્મ અથવા સમ્યકત્વધર્મ સ્વીકારી લીધો. મહારાણી શિવાદેવી, રોહિણી, દેવકી અને રુક્મિણી આદિ અનેક સ્ત્રીઓએ શ્રાવિકાધર્મ સ્વીકાર્યો. આ રીતે પ્રભુએ સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકારૂપ ચતુર્વિધ તીર્થની સ્થાપના કરી અને ભાવ-તીર્થકર તરીકે જાણીતા થયા. . | ૨૦૨ 990999636969696969696999 જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ,