________________
નિર્મળ કરવા માટે એને ક્ષાર(ખાર) વગેરેમાં ડુબાડીને અગ્નિમાં તપાવવામાં (ઉકાળવામાં) આવે છે અને પછી એને શુદ્ધ જળ (પાણી) વડે ધોવામાં આવે છે, એ જ પ્રમાણે પાપકર્મોથી પ્રલિપ્ત આત્માને પણ સમ્યક્ત્વરૂપી ક્ષારમાં બોળી તપશ્ચર્યાના અગ્નિમાં તપાવી સંયમના વિશુદ્ધ જળ (પાણી) વડે ધોઈને જ કર્મના મેલથી મુક્તિ મેળવી શકાય છે.”
મલ્લીદેવીનું આ સ્પષ્ટ વિવેચન સાંભળી ચોખા પરિવ્રાજિકા અનુત્તર થઈ ગઈ અને ચુપચાપ એમની તરફ અનિમેષ જોતી રહી ગઈ. થોડા સમય પછી ચોખાએ અન્ય પરિવ્રાજિકાઓ સાથે મિથિલાથી પાંચાલ તરફ પ્રયાણ કર્યું. ત્યાં પહોંચી ચોખા પરિવ્રાજિકા પોતાની શિષ્યાઓને લઈને પાંચાલ રાજ્યના કામ્પિલ્ય નગરમાં પહોંચી અને ત્યાં લોકોને પોતાના શૌચમૂલક-ધર્મનો ઉપદેશ આપવા લાગી. એક દિવસે તે એની શિષ્યાઓની સાથે રાજાના અંતઃપુરમાં ગઈ. રાજાએ એનું સ્વાગત કર્યું અને પોતાના રાણીવાસનાં બહોળાં કુટુંબ સાથે એમનો ધર્મોપદેશ સાંભળ્યો. ધર્મોપદેશના સમયે પણ રાજાનું ચિત્ત એમની સુંદર રાણીઓનાં વસ્ત્રા-ભૂષણોની તરફ જ હતું. તે મનોમન જ એના અતુલ ઐશ્વર્ય પર અભિમાન કરી રહ્યો હતો. ધર્મોપદેશ પૂર્ણ થતાં જ રાજાએ ચોખાને પૂછ્યું : “તમે તમારા ધર્મોપદેશો માટે મોટાં-મોટાં ઐશ્વર્યયુક્ત અંતઃપુરમાં જતાં હશો, શું તમે આવું વિસ્તૃત અને અવર્ણનીય અનિંદ્ય સુંદરીઓથી ભરેલું અંતઃપુર અન્યત્ર ક્યાંયે જોયું છે ?” મહારાજનો પ્રશ્ન સાંભળી ચોખા પરિવ્રાજિકા થોડા સમય સુધી મલકાતી રહી, પછી બોલી : ‘વિદેહરાજ મિથિલેશની કન્યા મલ્લીકુમારીને અમે જોઈ છે. વસ્તુતઃ તે સંસારની સર્વોત્તમ સુંદરી છે. એની સામે સમસ્ત દેવકન્યાઓ અને નાગકન્યાઓનું સૌંદર્ય ફિક્કું છે. એના રૂપની સામે તમારું આ અંતઃપુર તુચ્છ અને નગણ્ય છે.” આટલું કહી ચોખા પોતાના રહેણાંકના સ્થાને જતી રહી. મલ્લીનું સૌંદર્યવર્ણન સાંભળી મહારાજ જિતશત્રુએ પોતાના દૂતને મિથિલા તરફ પ્રયાણ કરવાની આજ્ઞા આપીને કહ્યું કે - “તું મિથિલાનરેશને નિવેદન કર કે - હું મારુ સંપૂર્ણ પાંચાલ આપીને પણ એમની કન્યા સાથે લગ્ન કરવા કૃત-સંકલ્પ છું.””
પ્રતિબુદ્ધિ આદિ છએ છ રાજાઓ દ્વારા મહારાજ કુંભની પાસે મોકલેલા છએ છ દૂતો સંજોગવશાત્ એક જ સાથે મિથિલા પહોંચ્યા અને એકબીજાને મળ્યા પછી એકસાથે જ રાજાના દરબારમાં ગયા. આદર-અભિવાદન જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ
GS
૩૭૭૭૭૭૭ ૧૫૧