________________
'લગવાન શ્રી શાંતિનાથ. જૈન ધર્મના સોળમા તીર્થંકર ભગવાન શ્રી શાંતિનાથનું જીવન અત્યંત લોકોપકારક અને પ્રતિભાવંત હતું. એમણે અનેક ગત પૂર્વભવોથી તીર્થંકર-પદની દક્ષતા સંપાદન કરેલી હતી. એમના શ્રીષેણ, યુંગલિક આદિના ભવોમાંથી અહીં વજાયુધના જન્મનો સંક્ષિપ્ત પરિચય આપવામાં આવ્યો છે.
ઘણા સમય પહેલાં વિદેહના મંગલાવતી વિજયમાં રત્નસંચયા નામની એક નગરી હતી. ત્યાંના મહારાજ ક્ષેમકરની રાણી રત્નમાલાની કુક્ષિથી વજાયુધનો જન્મ થયો. મોટા થતા લક્ષ્મીવતી દેવી સાથે એમનાં લગ્ન થયાં. સમય જતા લક્ષ્મીવતીએ એક પુત્રને જન્મ આપ્યો, જેનું નામ સહસ્ત્રાયુધ રાખવામાં આવ્યું. કોઈ એક વખત સ્વર્ગમાં ઈન્દ્રએ દેવોની સામે વજાયુધના સમ્યકત્વની પ્રશંસા કરી. બધા દેવગણ ઇન્દ્રના આ કથનથી સંતુષ્ટ થયા, પણ ચિત્રશૂલ નામક એક દેવે એમની કસોટી કરવાની ઇચ્છા પ્રદર્શિત કરી અને ક્ષેમંકરની સભામાં ઉપસ્થિત થયા. સભામાં એમણે કહ્યું કે – જગતમાં આત્મા, પરલોક અને પાપ-પુણ્ય આદિ કંઈ પણ નથી, લોકો અંધવિશ્વાસુ થઈ કષ્ટ ભોગવે છે.” વજાયુધે જવાબ આપ્યો કે - “દેવ ! અવધિજ્ઞાનથી જોતાં ખબર પડશે કે તમે તમારા પૂર્વજન્મમાં કોઈ વિશેષ કાર્ય કર્યું છે, જેના પરિણામે આ ભવમાં તમને દેવત્વ પ્રાપ્ત થયું છે. વર્તમાનની આ ઋદ્ધિ તમારા પૂર્વ જન્મના પુણ્યપ્રતાપે અને પરિણામે જ છે.” વજાયુધની દૃઢતાથી દેવ પ્રભાવિત થયા અને વજાયુધને પોતાની ઇચ્છાનુસાર કંઈક માંગવા કહ્યું. વજાયુધે કહ્યું : “હું એટલું જ ઇચ્છીશ કે - “તમે સમ્યકત્વનું પાલન કરો.” વજાયુદ્ધની નિઃસ્વાર્થ પ્રવૃત્તિથી પ્રસન્ન થઈ દેવે એમને દિવ્યાલંકાર ભેટરૂપે આપી એમના સમ્યકત્વની પ્રશંસા કરી.
કાલાન્તરમાં રાજા ક્ષેમંકરે વજાયુદ્ધને રાજ્ય સોંપી દીક્ષા લીધી ને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી ભાવ-તીર્થકર બન્યા. આ તરફ વજાયુધની આયુધશાળામાં ચક્રરત્ન પ્રગટ થયું અને એમણે છ ખંડ પૃથ્વીને જીતીને સાર્વભૌમ સમ્રાટપદ પ્રાપ્ત કરી સહસ્ત્રાયુધને યુવરાજ બનાવ્યા. સમય જતાં એમને [ ૧૩૪ 99090333333333) જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ
