________________
'ભગવાન શ્રી શ્રેયાંસનાથ, ભગવાન શ્રી શીતલનાથ પશ્ચાત્ શ્રી શ્રેયાંસનાથ અગિયારમા તીર્થંકર થયા. શ્રી શ્રેયાંસનાથ સિદ્ધપુરી નગરીના મહારાજા વિષ્ણુની મહારાણી વિષ્ણુદેવીના પુત્ર હતા.
પોતાના પૂર્વભવમાં તેઓ પુષ્કરદ્વીપના રાજા નલિનગુલ્મના રૂપમાં ઉત્પન્ન થયા હતા. રાજરોગની જેમ રાજ્યભોગ છોડી ઋષિ વજદંત પાસે દીક્ષા લીધી અને નિર્મોહભાવથી વિચરતા રહીને વિસ સ્થાનોની આરાધના કરી તીર્થકર નામકર્મ ઉપાર્જિત કર્યું. અંતે શુભધ્યાનમાં આયુ પૂર્ણ કરી નલિનગુલ્મ મહાશુક્ર કલ્પમાં ઋદ્ધિમાન દેવ થયા.
જેઠ કૃષ્ણ ષષ્ઠીના દિવસે શ્રવણ નક્ષત્રમાં નલિનગુલ્મનો જીવ સ્વર્ગમાંથી નીકળી મહારાણી વિષ્ણુદેવીના ગર્ભમાં ઉત્પન્ન થયો. માતાએ એ જ રાત્રે ૧૪ મહાસ્વપ્ન જોયાં. ગર્ભકાળ પૂર્ણ થતા ફાગણ કૃષ્ણ દ્વાદશી (બારશે)એ પુત્રરત્નનો જન્મ થયો. બાળકના જન્મથી સમસ્ત રાજપરિવાર અને રાષ્ટ્રનું શ્રેય-કલ્યાણ થયું, અતઃ માતાપિતાએ બાળકનું નામ શ્રેયાંસનાથ રાખ્યું. શ્રેયાંસનાથ જ્યારે યુવાવસ્થામાં પ્રવિષ્ટ થયા, તો પિતાના આગ્રહથી યોગ્ય કન્યાઓની સાથે એમનું પાણિગ્રહણ થયું. ૨૧ લાખ વર્ષની અવસ્થામાં તેઓ રાજ્યપદના અધિકારી થયા. ૨૨ લાખ વર્ષ સુધી ન્યાયપૂર્વક રાજ્યનું સંચાલન કર્યું.
ભોગકર્મના ક્ષીણ થવા પર જ્યારે સંયમ ગ્રહણ કરવાની ઇચ્છા કરી, ત્યારે મર્યાદા અનુસાર લોકાંતિક દેવોએ એમને પ્રાર્થના કરી. મહારાજે આખું વર્ષ પ્રતિદિન દાન કર્યું અને ફાગણ કૃષ્ણ ત્રયોદશી(તેરશે)એ શ્રવણ નક્ષત્રમાં એક હજાર અન્ય રાજાઓની સાથે બેલે (છઠ્ઠ)ની તપસ્યાની સાથે દીક્ષા માટે નિષ્ક્રમણ કર્યું. સહસામ્રવનમાં અશોક વૃક્ષની નીચે સંપૂર્ણ પાપોને ત્યાગીને એમણે વિધિપૂર્વક પ્રવ્રજ્યા ગ્રહણ કરી. બીજા દિવસે સિદ્ધાર્થપુરના રાજા નંદને ત્યાં પરમાત્રથી પારણા કર્યા. દીક્ષાની પશ્ચાત્ ર મહિના સુધી છદ્મસ્થ અવસ્થામાં એમણે વિભિન્ન કષ્ટોને અચલ સ્થિરભાવથી સહન કરીને ભિન્ન-ભિન્ન | જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 9696969696969696969696969696969699 ૧૧૯ |