________________
પૂર્વાષાઢા નક્ષત્રમાં દીક્ષા ગ્રહણ કરી મુનિ બની ગયા. દીક્ષા લેતા જ એમને મન:પર્યવજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. બીજા દિવસે અરિષ્ટપુરના મહારાજ પુનર્વસુને ત્યાં પરમાત્રથી પોતાનું પ્રથમ પારણું સંપન્ન કર્યું. એ પછી ૩ માસ છઘસ્થચર્યામાં જાત-જાતના પરીષહો (કષ્ટો)ને સહન કરીને પુનઃ સહસ્ત્રાપ્રવનમાં પહોંચ્યા અને પીપળના વૃક્ષની નીચે શુક્લધ્યાનમાં સ્થિત થઈ ગયા. શુક્લધ્યાનથી ૪ ઘાતકર્મોનો નાશ કરી પ્રભુએ પોષ કૃષ્ણ ચતુર્દશી (ચૌદશે)એ પૂર્વાષાઢા નક્ષત્રમાં કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું.
કેવળી થઈ પ્રભુએ દેવાસુર-માનવોની વિશાળ સભામાં ધર્મદેશના કરી. એમણે સંસારના નશ્વર પદાર્થોની પ્રીતિને દુ:ખજનક બતાવી, મોક્ષમાર્ગમાં યત્ન કરવાની શિક્ષા આપી અને ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરી ભાવ-તીર્થકર કહેવાયા.
૨૫ હજાર પૂર્વમાં થોડા ઓછા સમય સુધી સંયમનું પાલન કરી જ્યારે આયુકાળ નિકટ જોયો ત્યારે પ્રભુએ એક હજાર મુનિઓની સાથે ૧ મહિનાનું અનશન કર્યું. અંતે મન, વચન અને કાયિક યોગોનો નિરોધ કરીને સંપૂર્ણ કર્મોનો ક્ષય કરી વૈશાખ કૃષ્ણ દ્વિતીયાએ પૂર્વાષાઢા નક્ષત્રમાં પ્રભુએ સિદ્ધ, બુદ્ધ ને મુક્ત થઈ નિર્વાણપદ પ્રાપ્ત કર્યું.
એમના ધર્મપરિવારમાં ૮૧ ગણ અને ગણધર, ૭000 કેવળી, ૭૫00 મન:પર્યવજ્ઞાની, ૭૨૦૦ અવધિજ્ઞાની, ૧૪૦૦ ચૌદપૂર્વધારી, ૧૨૦૦૦ વૈક્રિયલબ્ધિધારી, ૫૮૦૦ વાદી, ૧૦૦૦૦૦ સાધુ, ૧૦૦૦૦૬ સાધ્વીઓ, ૨૮૯૦૦૦ શ્રાવક અને ૪૫૮૦૦૦ શ્રાવિકાઓ હતાં.
[૧૧૮ 0999999999999999ી જેન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ