________________
પંચદિવ્યોની વર્ષા કરી અને “અહો દાન, અહો દાન'નો ઘોષ કર્યો, દીક્ષા લીધા પછી વર્ષો સુધી ઉગ્ર તપસ્યા કરીને વિચરણ કરતા રહ્યા. મમત્વભાવરહિત સંયમધર્મની સાધના કરીને એમણે ૧૮ વર્ષ સુધી છઘસ્થચર્યામાં વિહાર કર્યા પછી પોષ શુક્લ ચતુર્દશીના રોજ અભિજિત નક્ષત્રમાં અયોધ્યા નગરીમાં જ્ઞાનાવરણ, દર્શનાવરણ, મોહનીય અને અંતરાય - આ ચાર ઘાતી કર્મોનો ક્ષય કરી કેવળજ્ઞાન-કેવળદર્શનની ઉપલબ્ધિ કરી. એ પછી એમણે દેવો અને મનુષ્યોની સભામાં ધર્મદેશના આપી તથા ધર્માધર્મનો ભેદ સમજાવી લોકોને કલ્યાણનો માર્ગ બતાવ્યો તથા તીર્થની સ્થાપના કરવાથી ભાવ-તીર્થકર કહેવાયા.
ભગવાન શ્રી અભિનંદને સાડા બાર લાખ પૂર્વ સુધી કુમારાવસ્થા, ૮ પૂર્વાગ સહિત સાડા ૩૬ લાખ પૂર્વ સુધી રાજ્યપદ અને ૧ લાખમાં ૮ પૂર્વાગ ઓછા પૂર્વ સુધી દીક્ષા પર્યાયનું પાલન કર્યું અને આ પ્રમાણે કુલ ૫૦ લાખ પૂર્વની પૂર્ણ વયના અંતે જીવનકાળની સમાપ્તિ નિકટ સમજી વૈશાખ શુક્લ અષ્ટમીએ પુષ્ય નક્ષત્રના યોગમાં એક મહિનાના અનશનથી એક હજાર મુનિઓની સાથે સકળ કર્મોનો ક્ષય કરી સિદ્ધબુદ્ધ-મુક્ત થઈ નિર્વાણપદ પ્રાપ્ત કર્યું. એમના પરમ પાવન ઉપદેશોથી
અસંખ્ય આત્માઓ એ પોતાનું કલ્યાણ સાધ્યું. - એમના ધર્મપરિવારમાં ૧૧૬ ગણ અને ગણધર હતા. એ સિવાય ૧૪૦૦૦ કેવળી, ૧૧૬૦૦ મન:પર્યવજ્ઞાની, ૯૮૦૦ અવધિજ્ઞાની, ૧૫૦૦ ચૌદપૂર્વધારી, ૧૯૦૦૦ વૈક્રિયલબ્ધિધારી, ૧૧૦૦૦ વાદી, ૩00000 સાધુ, ૬૩૦૦૦૦ સાધ્વીઓ, ૨૮૮૦૦૦ શ્રાવક અને પ૨૭000 શ્રાવિકાઓનો વિશાળ સમૂહ હતો.
| જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 9639696969696969696969696969699 ૧૦૩]