________________
'ભગવાd @ી મiટળ જૈન ધર્મના ત્રીજા તીર્થકર ભગવાન સંભવનાથ પછી ભગવાન અભિનંદન ચોથા તીર્થંકર થયા. એમનો જન્મ અયોધ્યા નગરીમાં મહારાજ સંવરને ત્યાં થયો. પૂર્વભવમાં મહાબળ રાજાના જન્મમાં એમણે આચાર્ય વિમલચંદ્ર પાસે દીક્ષા લઈને તીર્થકર ગોત્રના વીસ સ્થાનોની આરાધના કરી અને અંતે કાળધર્મ પ્રાપ્ત કરીને વિજય વિમાનમાં અનુત્તર દેવ થયા. વૈશાખ શુક્લ ચતુર્થીએ પુનર્વસુ નક્ષત્રના યોગમાં વિજય વિમાનથી ચ્યવન કરી તેઓ મહારાણી સિદ્ધાર્થાના ગર્ભમાં આવ્યા. મહારાણીએ ૧૪ મહાસ્વપ્ન જોયાં, જેનાથી રાજા-રાણી બંને ઘણાં પ્રસન્ન થયાં. ગર્ભકાળ પૂર્ણ થતાં માઘ શુકલા દ્વિતીયાએ પુષ્ય નક્ષત્રના યોગમાં મહારાણી સિદ્ધાર્થાએ પુત્રરત્નને જન્મ આપ્યો. જ્યારથી તેઓ ગર્ભમાં આવ્યા હતા, બધે જ પ્રસન્નતા છવાઈ ગઈ હતી. અતઃ માતા-પિતા તથા પરિજનોએ એમનું નામ અભિનંદન રાખ્યું.
જ્યારે અભિનંદન વિવાહયોગ્ય થયા તો મહારાજ સંવરે એમના વિવાહ યોગ્ય કન્યાઓ સાથે સંપન્ન કરાવ્યા. ત્યાર બાદ મહારાજ સંવરના મનમાં સાંસારિક સુખોથી વિરક્તિની ભાવના ઉત્પન્ન થઈ અને એમણે નિવૃત્તિમાર્ગ ગ્રહણ કરવાનો નિર્ણય લઈ કુમાર અભિનંદનને રાજ્યસિંહાસન પર અભિષિક્ત કરી મુનિધર્મની દીક્ષા લીધી તથા આત્મસાધનામાં લીન થઈ ગયા. મહારાજ બન્યા પછી અભિનંદને અત્યંત કુશળતાથી રાજ્ય-સંચાલન કર્યું અને પોતાના રાજ્યકાળમાં પોતાની પ્રજાને નીતિધર્મ અને કર્તવ્યપાલનની શિક્ષા આપી. અનાસક્ત ભાવથી સાડા છત્રીસ લાખ પૂર્વ સુધી શાંતિ અને ન્યાયપૂર્વક શાસન ચલાવ્યા પછી એમણે દીક્ષા ગ્રહણ કરવાનો નિર્ણય લીધો. લોકાંતિક દેવો દ્વારા પ્રાર્થના કરાતા વર્ષીદાન આપ્યા પછી માઘ શુક્લ દ્વાદશી (બારશ)ના રોજ અભિજિત નક્ષત્રમાં એક હજાર અન્ય રાજાઓની સાથે પંચમુષ્ટિ લોચ કરી સંપૂર્ણ પાપકર્મોના ત્યાગરૂપ સંયમ સ્વીકારી સંસારથી વિરક્ત થઈ ગયા.
દીક્ષા સમયે એમણે બેલે (છઠ્ઠ)ની તપસ્યા કરી. બીજા દિવસે એમણે સાતમાં મહારાજ ઇન્દ્રદત્તને ત્યાં પ્રથમ પારણું કર્યું. દેવોએ ૧૦૨ દ96969696969696969696969696969696) જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ,