________________
'ભગવાન શ્રી સંભવનાથ ભગવાન અજિતનાથના ઘણા સમય પછી ત્રીજા તીર્થકર શ્રી સંભવનાથ થયા. એમણે પૂર્વભવમાં રાજા વિપુલવાહનના રૂપમાં ઉચ્ચ કરણીના ફળસ્વરૂપ તીર્થકર નામકર્મનું ઉપાર્જન કર્યું.
રાજા વિપુલવાહન ક્ષેમપુરીમાં રાજ્ય કરતા હતા. તે ઘણા પ્રજાવત્સલ હતા. એક વખત એમના રાજ્યમાં ભયંકર અકાળ પડ્યો, જેનાથી વિપુલવાહનને ઘણી ચિંતા થઈ. કરુણાશીલ નૃપતિ પોતાની પ્રજાને
ભૂખથી તડપતી ને જોઈ શક્યા. એમણે ભંડારીઓને આજ્ઞા આપી કે - “રાજ્યના અન્નભંડારોને ખોલીને અનાજ પ્રજામાં વહેંચી દેવામાં આવે.” એમણે સંતો અને પ્રભુ-ભક્તોની પણ નિયમાનુસાર સંભાળ લીધી. સાધુ-સંન્યાસીઓને નિર્દોષ તથા પ્રાસુક આહાર આપવાની વ્યવસ્થા કરી તથા ધર્મનિષ્ઠ લોકો અને સજ્જનોને પોતાની સમક્ષ ખવડાવીને સંતુષ્ટ કરતા. આ રીતે નિર્મળ ભાવથી ચતુર્વિધ સંઘની સેવા કરી એમણે તીર્થકરપદનું યોગ્ય શુભકર્મ ઉપાર્જિત કરી લીધું.
એક વખત આકાશમાં વાદળોને બનતા-બગડતા જોઈ એમને સંસારની નશ્વરતાનું જ્ઞાન થયું અને મનમાં વિરક્તિ ઉત્પન્ન થઈ ગઈ. આચાર્ય સ્વયંપ્રભુની સેવામાં દીક્ષિત થઈ એમણે સંયમધર્મની આરાધના કરી અને અંતે સમાધિ-મરણથી કાળધર્મ પામી નવમ-કલ્પ આનત દેવલોકમાં દેવરૂપમાં ઉત્પન્ન થયા.
(જન્મ અને નામકરણ) વિપુલવાહનના જીવે દેવતાના રૂપમાં આયુ સમાપ્ત કર્યા પછી ફાગણ શુક્લ અષ્ટમી ને મૃગશિર નક્ષત્રમાં દેવલોકથી યવન કરી શ્રાવસ્તી નગરીના મહારાજ જિતારીની મહારાણી સેનાદેવીના ગર્ભમાં પ્રવેશ કર્યો. સેનાદેવીએ તે રાત્રે ચૌદ શુભ સ્વપ્ન જોયા અને મહારાજ જિતારીના મુખે એ સ્વપ્નનું ફળ સાંભળી ઘણી પ્રસન્ન થઈ. નવ મહિના સુધી માતાના ગર્ભમાં રહ્યા પછી માગશર શુકલ ચતુર્દશી(ચૌદશ)ના અર્ધરાત્રિના સમયે મૃગશિર નક્ષત્રમાં એમનો જન્મ થયો. | જૈન ધર્મનો મૌલિક ઇતિહાસ 969696969696969696969696969696969. ૯૯ ]
