________________
૩૦
જૈન દૃષ્ટિએ કમ
છતાં એમાં રાય-૨ક, સાજા માંદ્યા, ધનવાન-ગરીબ, બળવાન-નિમળ વગેરેના ઉપર જણાવેલે તફાવત પડે છે તે આ કર્મવા પાતાનાં ફળ દ્વારા પાડે છે, પણ તે વખતે પણ આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ નિર'તર ધ્યાનમાં રાખવાનું છે, અને આપણા પ્રયાસ એ સ્વરૂપ પ્રકટ કરવાના છે અને એને માટે સાધનસામગ્રી ચેાજવાની છે. . આ વાત ચાખવટથી ધ્યાનમાં રાખવા જેવી છે.
ચેતન આત્માને જડ કવણા અસર કેમ કરે?
અહીં સવાલ થાય છે કે આવા નિર્મળ આત્મા ઉપર કર્મ જેવી અજીવ ચીજ અસર કેમ કરી શકે? એના ખુલાસા આપણને વ્યવહારમાં મળે છે. દારૂ તે પૌદ્ગલિક વસ્તુ છે. એને ડાહ્યો માણસ પીએ તે એ પાતાની જાત પરનો કાબૂ ગુમાવી બેસે છે, ગાંડા કાઢે છે અને ગટરમાં પડે છે. એ જ રીતે દાક્તર કલારેફોર્મ આપી માણસને બેભાન બનાવી શકે છે કે પીઠ પરની મધ્ય નાડીમાં ઈંજેકશન દ્વારા દવા નાખી શરીરના ડૂંટીથી નીચેના ભાગને મહેશ ખનાવી શકે છે. એટલે જીવ પર પૌદ્ગલિક પદાર્થીની અસર તા જરૂર થાય છે એ આપણે . જોઈ શકીએ છીએ. એ જ પ્રમાણે પૌદ્ગલિક કર્મવા મૂર્ત છે પણ આપણી આંખે દેખી શકાતી નથી, ચેતન સાથે મળતાં તે તેની શક્તિ પ્રમાણે અસર કરે છે અને તેની અસર પૂરી થાય ત્યારે જ તેને વિયાગ થાય છે અને તે વખતે તે છૂટી પડી જાય છે.
આત્મા અને કવણાના સબંધ
શરીર પર તેલ લગાડી જમીન પર આળેાટવામાં આવે ત્યારે જેમ શરીરને ૨૪ લાગી જાય અને પછી તેના પર સામુ લગાડી તેને સાફ કરવા પ્રયત્ન કરવામાં આવે ત્યારે તે દૂર થાય તેમ કર્મેરજ આત્મા સાથે ચેટી જાય છે અને પ્રયત્ન કરતાં તે દૂર થાય છે, દરમ્યાન નવી રો લાગે છે, એમ કરતાં કરતાં આવા પ્રકારની સારી અને ખરામ રજો (વણાએ) સવ થા ક્ષય
