________________
[ ૧૧૨ ]
ધ મગળઃ
ટાઢ, તડકા, થાક પ્રસન્ન વત્તુને વેઠી લેવાં પડે છે. સેવાધમ તા ચેાગીઆને માટે દુષ્કર છે એમ કહેવાય છે, પરંતુ જેણે પોતાના દેહ ઉપર તપશ્ચર્યાંનુ ખખ્તર પહેયુ” હાય તેને ભૂખ, તરસ, ઉજાગરા મૂંઝવી શકતા નથી. લાકકલ્યાણના વ્રતધારીઓને કાઈ કેાઇ વાર લૂખા-સૂકા અન્ન ઉપર નિર્વાહ કરવા પડે છે, વરસતા વરસાદમાં કે ધામ ધખતા મારે પગપાળા મુસાફરી કરવાના પ્રસંગ આવે છે. આવે વખતે જેણે માહ્ય તપશ્ચર્યાની વૃત્તિ કેળવી હાય છે તે આવી કસેટીએમાંથી આરપાર નીકળી જાય છે. એના સેવામંદિરને દીપક તફાની પવનના સુસવાટામાં પણ આલાતા નથીએ નિરાશ કે નિરુત્સાહ નથી બની જતા. જ્ઞાનપ્રચારના સાધકાને પણ ડગલે ને પગલે ખાહ્ય તપ આદરવા પડે છે. શ્રમણસંસ્કૃતિના ધુરંધરા-મુનિપુ ́ગવા` તે તપશ્ચર્યાંથી એવા સાએલા હાય છે કે ગમે તે પ્રાંતમાં, ગમે તેવી વિકટ પરિસ્થિતિ વચ્ચે પણ પરમ પ્રસન્નપણે વિહરી શકે છે. બાહ્ય તપનું આટલું મૂલ્ય છે એટલે તા એના આદર સૌ કોઈ કરે છે.
બાકી ખરી વાત આંતર તપની છે. બાહ્ય તપ જો સુવણું છે તે અતરગ તપ સુવાસ છે. સુવર્ણની ચમક સકુચિત મર્યાદામાં રહે છે, જ્યારે સુવાસ તા દિશાઓને વીંધીને દૂર દૂર ચાલી જાય છે. અજ્ઞાન કષ્ટ તેા નથી સુવણ કે નથી સુવાસ, પણ કથીર સમાન છે. ખાદ્ય તપની અદર જે સહનશીલતા છે. તે ઘણી મૂલ્યવાન વસ્તુ છે.