________________
[ ૯૬ ]
ધર્મ મંગળઃ
સમન્વય સાધ્યા છે, બધી દષ્ટિએ સમગ્ર સત્યને પરખવાની જે શૈલી આપી છે તે જૈન ધર્મના જગત ઉપરના માટામાં મોટા ઉપકાર છે. અનેકાંતવાદ્યને માત્ર પુસ્તકના એક વિષય માન્યા ત્યારથી આપણે પોતે એકાંતવાદના અંધારામાં ગુ‘ચવાઈ ગયા એટલું જ નહિ પણ અંદર-અંદરના વિવાદ અને વિખવાદ વધારી મૂક્યા. અનેકાંતવાદ જીવનવ્યવહારના વ્યાકરણરૂપ છે એ આપણે ભૂલ્યા. અનેકાંતવાદ તે શત્રુને પણ મિત્ર મનાવવાની તાકાત ધરાવે છે એ મંત્ર વીસર્યાં : પરિણામ એ આવ્યું કે બીજાને ધમ પમાડવાની વાત તે દૂર રહી, આપણે પાતે જ પરપરાગત વારસાથી વંચિત રહ્યા. અનેક પ્રકારની રૂઢીએ, પરપરા, વહેમેાના નાગપાશમાં અધાઈ ગયા. અનેકાંતવાદ જીવનમાં ઉતરશે ત્યારે એ નાગપાશ છેદાશે અને જૈન ધમ માંગળમય છે એ સદેશ હિંગતમાં ગુંજી ઉઠશે.
સુભાષિત
જડ અને ચેતનના ભેદ જેને પરખાયે। તેને મૃત્યુનેા ભય સ્પી શકે નહીં. આત્મા અમર છે એવી જેને શ્રદ્ધા હાય તે કાઇથી પણ શા સારું ડરે
卐
5
આત્મારૂપી તળાવમાં મિથ્યાત્વના ગરનાળામાંથી જે ક્રમરૂપી પ્રવાહ આવે તે આશ્રવ. મિથ્યાત્વ ધટે તેમ આશ્રવ પણ ઘટે. આશ્રવ ઘટતાં અવિરતિપણું ઘટે અને અવિરતિપણ ધટે એટલે કષાય પાતળા પડે અને કષાય ઘટે એટલે પ્રમાદ પણ વિદાય લે-પછી આત્માના ચેાઞ શુદ્ધ પ્રવાહમાં વહે.
5
-ઉપા૦ શ્રી દેવચંદ્રજી [ભાવનગર મુકામેના વ્યાખ્યાનમાંથી ]
