________________ [ 144 ] ધ્યાનદીપિકા કરતા રહે છે. કેઈક વીર પુરુષો જ આ વિષમ સંગ વિયોગના ચક્રમાંથી બચી જાય છે. ફરી તે ચકમાં આવવું ન પડે માટે આત્મસ્વરૂપમાં પ્રવેશ કરે છે અને વિજય મેળવે છે. ઈષ્ટ વસ્તુ કાયમ બની રહે, તેને વિયાગ ન જ થાઓ વિયોગ થયે હેાય તો પાછો સંગ થઈ આ વિગેરે વિચારે તેમાં થયેલી એકાગ્રતા-તન્મયપણું, આ સર્વ રાગનું પરિણામ છે. રાગ છે તે આત્માને આવરણકર્તા છે. આત્મા ઉપર આવરણ આવવું તે શુદ્ધતાને દબાવી નાખનાર છે. તે દબાતાં અજ્ઞાનતામાં વધારો થાય છે. આ અજ્ઞાનતા અનેક ભુલાવાઓ ખવરાવી સંસારમાં પરિભ્રમણ કરાવે છે. માટે આત્મા ઉપર આવરણ ન આવે તે માટે વારંવાર સાવચેતી રાખી નિરાવરણ થવા માટે પ્રયત્ન કરે એ ગ્ય માર્ગ છે. અન્ય સ્થળે કહ્યું છે કે - इटाणं विसयाइणं वेयणएय रागरत्तस्स / अविओगज्जवसाणं तह संजोगाभिलासो य // રાગમાં રંગાયેલો-રાગમાં આસક્ત થયેલ છવ ઈષ્ટ એટલે મનને ગમે તેવા વિષયે મેળવીને આદિ શબ્દથી ઈષ્ટ વસ્તુઓને અનુકૂળપણે અનુભવીને તેને વિયેગ ફરી ન થાય તે માટે વિચાર કર્યા કરે તથા તેવી ઈષ્ટ વસ્તુ અને વિષ જે ન મળ્યા હોય તેવાઓને મેળવવાની ઈચ્છા રાખ્યા કરે તે ઈષ્ટવિયોગ આdયાનને બીજે ભેદ છે. Jain Education International For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org