________________
ધાનદીપિકા
[ ૯૭ ] સહન કરવાનું બળ તમારામાં હોવું જોઈએ. તે પિતાને લાગેલા પ્રહારથી તમને પ્રહાર કદાચ કરે, નુકશાન પહોંચાડે તે વખતે જે તમારામાં રાગદ્વેષની પરિણતિ ઊઠે. તેનો પ્રતિકાર કરવા તમે ઊઠે તે તે વખતે તમે નવીન કર્મ બાંધવાના જ. આ વખતે તમારે સંતોષ માનવો જોઈએ કે મારા હાથ, પગથી અન્યને થયેલા પ્રહારનો આ બદલે છે, છતાં
હું તેને સહન નહિ કરું તે મારા તરફથી કરાતા આઘાતને ફરી પાછો બદલો સામા તરફથી કરાતા પ્રત્યાઘાતરૂપે થવાને જ મળવાનો જ.
આમ વિચાર કરી જે સમભાવની સ્થિતિમાં આવી જાઓ. તે નવીન કર્મબંધ થતો અટકી પડે; નહિતર આ કર્માવર્તનું વિષમચક પાછું આવી ઊભું રહેવાનું જ અને એક પછી એક આવા આઘાત પ્રત્યાઘાત થયા જ કરવાના.
આ જ પેલી કઠીને ખાલી ન થવા દેવાનું કારણ સંસાર પરિભ્રમણ ચાલુ રહેવાનું આ જ કારણ નવીન બંધ કેમ થાય છે તેને સમજવાની આ જ ફેંચી છે. સમ્યક્દષ્ટિ થયા સિવાય નવીન બંધ થતું અટકતો નથી માટે આત્મદષ્ટિ જાગૃત કરી સામ્ય સ્થિતિમાં આવી જવું જોઈએ.
કોઈ પણ જાતની ઈચ્છા કરીને, પ્રાપ્ત કરવા યોગ્ય વિષયને ઉદ્દેશીને કિયા ચાલુ રાખશો ત્યાં સુધી તમારી ઈચ્છાના પ્રમાણમાં કર્મના પુગલે ખેંચવાના જ. પણ જે પૂર્વના ઉદય પ્રમાણે નિરીહપણે વર્તન ચાલુ રાખો, ઈષ્ટનિષ્ટમાં હર્ષશેક ન કરે, અનિચ્છાએ પણ પૂર્વકર્મને ચકના
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
