________________
પ૭ ટોય : “WAR AND PEACE.'
(૧૩ મી બેઠકના) પાંચમા પુસ્તક તરીકે હું ટૉસ્ટૉયનું જ 'વૉર ઍન્ડ પીસ' પુસ્તક રજૂ કરું છું – દુનિયાની કોઈ પણ ભાષામાં લખાયેલું મહાન પુસ્તક. “મહાન' જ નહિ પણ કદમાં પણ મોટું .... હજારો પાનવાળું. આ પુસ્તકો એટલાં મોટાં – એટલાં જંગી હેય છે કે વાંચવા હાથમાં લેતાં જ બની જવાય. પણ ટૉલ્સ્ટૉયની આ ચોપડી જંગી હોવી જ જોઈતી હતી. “વૉર ઍન્ડ પીસ' એ તો આખી માનવજાતની ચેતનાને ઇતિહાસ છે. આખો ઇતિહાસ. એને ડાંક ગણતરીનાં પાનમાં ઉતારી શકાય જ નહિ. એટલાં બધાં પાન વાંચવાં એ પણ ખરેખર મુશ્કેલ વાત છે, પરંતુ જો તમે એટલાં પાન વાંચી શકો તે તમે જુદી દુનિયામાં જ પહોંચી જાઓ: તમને classic કહેવાય એવા વાચનને સ્વાદ ચાખવા મળે.
૫૮ કાર્લ માકર્સ
માર્ટિન બૂમર ન્યૂ હતું, અને બીજા કેટલા બધા યૂ લોકો હું તેમનું નામ મારી યાદીમાં ઉમેરું તે માટે કતારબંધ ઊભા રહ્યા છે! ભલા ભગવાન, કેટલી મોટી લાઈન છે? એટલે હું જરા ઉતાવળ કરીશ, અને બને તેટલાને પતાવી દઈશ. પણ થોડાક તે એવા જીદ્દી છે કે હું તેમના વિશે બે શબ્દો પણ બોલું નહિ, ત્યાં સુધી અહીંથી ખસવાના નથી.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org