________________
ધ્યાન અધિકાર
૨૩૩
૯. ધ્યાન અધિકાર वीरं सुक्कज्झाणग्गिदड्डकम्भिधणं पणमिऊणं । जोगीसरं सरण्णं, झाणज्झयणं पवक्खामि ॥१॥ वीरं शुक्लध्यानाग्निदग्धकर्मेन्धनं प्रणम्य । योगीश्वरं शरण्यं ध्यानाध्ययनं प्रवक्ष्ये ॥ १ ॥ ................. १३१८
ગાથાર્થ શુક્લધ્યાનરૂપી અગ્નિથી કર્મબંધનને બાળી નાંખનાર, યોગેશ્વર (યોગીશ્વર) અને શરણ કરવા યોગ્ય શ્રી વિરપ્રભુને નમસ્કાર शने हुं 'ध्यान'नु अध्ययन ४ीश. (१) जं थिरमज्झवसाणं, तं झाणं जंचलं तयं चित्तं । तं हुज्ज भावणा वा, अणुपेहा वा अहव चिंता ॥२॥ यत् स्थिरमध्यवसानं तद् ध्यानं यत् चलं तकं चित्तम् । तद् भवेद् भावना वा, अनुप्रेक्षा वाऽथवा चिन्ता ॥ २ ॥. .. १३१९
थार्थ-स्थिर भनछे ते 'ध्यान' . यंय (मन) छे ते 'यित्त' છે. એ ચિત્ત ભાવનારૂપ હોય, અનુપ્રેક્ષારૂપ હોય, યા ચિંતન સ્વરૂપ डोय. (२) . . अंतोमुहत्तमित्तं, चित्तावत्थाणमेगवत्थुमी।
छउमत्थाणं झाणं, जोगनिरोहो जिणाणं तु ॥३॥
अन्तर्मुहूर्तमात्रं चित्तावस्थानमेकवस्तुनि । - छद्मस्थानां ध्यानं योगनिरोधो जिनानां तु ॥ ३ ॥ ............. १३२०
ગાથાર્થ– એક વસ્તુમાં ચિત્તની સ્થિરતા માત્ર એક અંતર્મુહૂર્ત રહે છે. भाभस्थने होय छे. वीतरा॥ सर्वशन योगनिरो५ में ध्यान छ. (3)
अंतोमुहत्तपरओ, चिंता झाणंतरंव हुज्जाहि । सुचिरं पि हुज्ज बहुवत्थु-संकमे झाणसंताणो॥४॥ .. अन्तर्मुहूर्तपरतश्चिन्ता ध्यानान्तरं वा भवेद् । सुचिरमपि भवेद् बहुवस्तुसङ्कमे ध्यानसन्तानः ॥ ४ ॥ .......... १३२१
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org