________________
૧૯૭
શ્રાવક વ્રત અધિકાર कुक्कुइयं मोहरियं, भोगुवभोगाइरेगकंदप्पा। जुत्ताहिगरणमेए, अइआरा णत्थदंडवए ॥१०२॥ कौत्कुच्यं मौखयं भोगोपभोगातिरेक-कन्दौ । યુwifધરખમેૉતિવારી અનર્થçદ્રો II ૨૦૨ .............. રરર
ગાથાર્થ– ૩યં–આંખ વગેરેના વિકારપૂર્વક લોકો હસે તેમ ભાંડ જેવા ચાળા કરવા, મોહરિયે–પ્રયોજન વિના મુખરપણાથી (=વાચાળપણાથી) બહુ બોલવું, મોવમોરા–ભોગોપભોગની વસ્તુઓ જરૂરિયાતથી વધારે રાખવી. (વધારે રાખવાથી બીજાઓ ઉપયોગ કરે તેથી નિરર્થક પાપ બંધાય.) વડ–મોહ વધે તેમ હસવું, મુત્તાદિરાખે-આત્માને નરકાદિનો અધિકારી બનાવે તેવાં અધિકરણોસાંબેલું, ખાંડણીઓ વગેરે તુરત કામમાં આવે તેમ સંયુક્ત રાખવાં, આ પાંચ અનર્થ દંડમાં અતિચારો છે. (૧૦૨).
सामाइअंकरितो पंचुवगरणाइसंजुओ सडो। मुहपत्ती रयहरणं, अक्खा दंडाण पुंच्छणगं ॥१०३ ॥ सामायिकं कुर्वन् पञ्चोपकरणादिसंयुतः श्राद्धः । મુવપત્રી નોહામણા નાં પ્રોગ્યનવમ્ II ૨૦૨ / રરર ગાથાર્થ–સામાયિકને કરતો શ્રાવકમુહપત્તિ, રજોહરણ =ચરવળો), સ્થાપનાચાર્ય અને દંડાસણ (વગેરે) પાંચ ઉપકરણ વગેરેથી યુક્ત હોય.
વિશેષાર્થ– શ્રી અનુયોગદ્વારસૂત્ર ચૂર્ણિમાં ચાર ઉપકરણો કહ્યા છે. તે પાઠ આ પ્રમાણે છે
सामाइयकयस्स समणोवासगस्स चउविहे धम्मोवगरणे पन्नत्ते, तं जहाठवणायरियत्ति, मुहपत्तिअत्ति, जवमालिअत्ति दंडपाउँछणगं च त्ति ।
સામાયિક કરનાર શ્રમણોપાસકને ચાર પ્રકારનાં ધર્મોપકરણ હોય છે. તે આ પ્રમાણે–સ્થાપનાચાર્ય, મુહપત્તિ, જપમાલિકા (નવકારવાળી) અને દંડમાંછનકકરજોહરણ (ચરવળો). (૧૦૩) - सावज्जजोगविरओ, तिगुत्तो छस्सु संजओ।
उवउत्तो य जयमाणो आया सामाइयं होई ॥१०४॥
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org