________________
१६७
શ્રાવક વ્રત અધિકાર भूमिगृहाणि च तरुगणस्त्रिविधं पुनः स्थावरं ज्ञातव्यम्। चक्रारबद्धमानुष्यं द्विविधं पुनर्भवति द्विपदं तु ॥ ५८ ........ ११७८
ગાથાર્થ– ખેતર અને વાડી વગેરે ભૂમિ, ઘર અને દુકાન વગેરે મકાનો, વૃક્ષ સમૂહ એટલે નાળિયેરી અને ખજૂરી વગેરેના વન-જંગલો એમ ત્રણ પ્રકારના સ્થાવરો જાણવાં. ગાડાં-ગાડી તથા દાસ-દાસી વગેરે भेमले ३ द्विप छ. (५८)
गावो महिसा ओट्टिय, अयएलय आसआसतरगा य । घोडगगहहहत्थी, चउप्पयं होइ पसुयाओ ॥५९ ॥ गावो महिषा उष्ट्रिक-ऽजैलकाश्वाश्वतरकाश्च । घोटक-गर्दभ-हस्तिनश्चतुष्पदं भवति पशुकेभ्यः ॥ ५९ ॥. ... ११७९
थार्थ- २॥य, मेंस, Gi251, १७२री, बेटी, तिवंत अश्वो, ખચ્ચર, કુજાત ઘોડા, ગધેડા અને હાથી એમ પશુઓને આશ્રયીને ચતુષ્પદો દશ પ્રકારે થાય છે. (અહીં ગાય શબ્દથી બળદ, ભેંસ શબ્દથી 43. Salile सातीय में मां गया छ.) (५८) - णाणाविहोवगरणं, णेगविहं कुप्पलक्खणं होइ।
एसो अत्थो भणिओ, छव्विह चउसट्टि भेओ उ॥६०॥ नानाविधोपकरणं नैकविधं कुप्यलक्षणं भवति। एषोऽर्थो भणितः षड्विधश्चतुःषष्ठिभेदस्तु ।। ६० ॥.............. ११८० ગાથાર્થ– જુદી જુદી જાતિના અનેક પ્રકારના ઉપકરણો એક જ કુષ્ય छ. अर्थात् पास-पस्त्री वगैरे अघी घरवरी (=५२सामी) दुष्य છે. આમ આ પરિગ્રહ (મૂળ) છ પ્રકારે અને પેટાભેદોથી) ચોસઠ પ્રકારે हो. (50) खित्तं सेउ १ केउ २ उभयमयं ३ वत्थु तिविहमेवं तु। खाउ१च्छियं २ चखाओच्छिय ३ मेयं तिविहमुणेयव्वं ॥६१॥ क्षेत्र सेतु-केतूभयमयं वास्तुत्रिविधमेवं तु । खातमुच्छ्रितं च खातोच्छ्रितमेतत् त्रिविधं ज्ञातव्यम् ॥ ६१ ॥...... ११८१
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
