________________
साधारणं च निक्षेपः पुत्रो दाराश्च याचितं । आधिरवाहितं चैवान्वये सर्वस्वमेव च ॥ १० ॥ प्रतिज्ञातं तथान्यस्मै एतन्नवविधं नृभिः । । महापद्यपि नो देयमदेयमिति शासनम् ॥ ११ ॥
સાધારણ દ્રવ્ય, થાપણ મૂકેલું ધન, પુત્ર, દારા માગી આણેલું દ્રવ્ય, ગીરો મૂકેલું ધન, અન્વાહિત, કુટુંબનું સર્વસ્વ દ્રવ્ય ' અને બીજાને આપવા નક્કી થયેલું એ નવ પ્રકારનું ધન મોટી આપત્તિ છતાં પણ દાન કરવા યોગ્ય નથી. કારણ કે તે અદેય છે. એવું શાસ્ત્ર કહે છે. ___ यत्केनचिद्वस्त्राभरणादि विवाहादौ याचित्वानीतमन्यहस्ते निहितं तेनाप्यन्यहस्ते स्वामिने देहीतिबुद्धया निहितं तत्तस्यान्वाहितं स्वामिनमंतरान्यस्मै न देयमित्यर्थः ।।
કોઈક મનુષ્ય વિવાહાદિ પ્રસંગમાં કોઈકનાં વસ્ત્ર તથા ઘરેણાં વગેરે માગી આપ્યું. તે તેણે બીજાને આપ્યું તે બીજાએ વળી ‘તેના મૂળ સ્વામીને તું આપજે એમ કહી કોઈ ત્રીજાને આપ્યું તે તેનું અન્વાહિત ધન થયું કહેવાય. તે અન્વાહિત દ્રવ્ય તેના સ્વામી સિવાય બીજાને આપી શકાય નહિ.
तथा पुत्रपौत्राद्यन्वये सति सर्वस्वं न देयं किंतु તદ્ધરપોષUવશિષ્ટ મિત્યર્થ: તે જ પ્રકારે વંશમાં પુત્ર, પુત્રનો પુત્ર એમ વિસ્તારવાળું કુટુંબ હોય તો સઘળું ધન દાનમાં આપી દેવું નહિ. પણ તેનું ભરણ પોષણ થતાં અવશેષ રહે તે દાનમાં આપવું. તત્તિત્વનાયા સાવવાન્ કુટુંબની આજીવિકા કલ્પવી એ આવશ્યક કાર્ય છે. તથા વોરું કહ્યું છે કે :मातापितरौ वृद्धौ पुत्रो बालः पतिव्रता पत्नी । ત્તેિ સર્વે પોષ્યા નિત્ય યત્નન નિશ્ચયતઃ | ૨૨ |
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org