________________
૪૯
મહોરછાપવાળી અરજી હોય તો જ સ્થાવર મીલકતના મુકરદમામાં અધિકારીએ સાંભળવી અને એવી ના હોય તો રાજાએ તે અરજી સાંભળવી નહિ. તત્ર સેશો મધ્ય શો વા દ્રવિકાંવંત દાખલા તરીકે મધ્ય દેશ, દ્રવિડ દેશ, અંગ દેશ કે બંગાલ, થાનં વાનસ્થાતિ ગામ કાશી આદિ નાતિઃ ક્ષત્રિયાયઃ જાતિ ક્ષત્રી આદિ, સંનિવેશ: પૂર્વાપર સંક્ષિપોત્તરવિભાવચ્છિન્ન: ખુંટ તે પૂર્વ, પશ્ચિમ દક્ષિણ એને ઉત્તરની મર્યાદા, પ્રમvi zશનુમતમાતં મતવિસ્તૃત માપ :- દા.ત. દશ રાશવા લાંબુ, પાંચ રાશિવા પહોળું पितृपितामहादिनामयुतं पाहाहाना नमवाणु क्षेत्रं यवक्षेत्रं वा शालि ક્ષેત્રે જવનું ખેતર અથવા ડાંગર વાવવાનો ક્યારો રૂતીત્યા लिखिता विज्ञप्तिः श्रोतव्या अन्यथा न पक्षाभासत्वात् मे प्रारे ગોઠવીને લખેલી અરજી ન્યાયાધિશે સાંભળવી, એથી ઉલટી હોય તો સાંભળવી નહિ, કારણ કે તે પક્ષાભાસપણાવાળી હોય છે. જે પક્ષમા રૂત્યાદિ પક્ષાભાસ કોને કહેવા તે કહે છે :असाध्यमप्रसिद्धं च विरुद्धं निष्प्रयोजनं । निरर्थकं निराबाधं पक्षाभासं विवर्जयेत् ।। १६ ।। - અસાધ્ય, અપ્રસિદ્ધ, વિરુદ્ધ, પ્રયોજન વગરની, નિરર્થક, કોઈને બાધ ન કરે તેવી, એટલાં લક્ષણવાળી અરજી પક્ષાભાસવાળી કહેવાય છે. માટે અધિકારીએ તે લેવી નહિ.
' યથા મન માં છવા નિષ્ઠીવન નિત્યસાર્થ જેમકે આ માણસ મને જોઈને થુંક્યો, એ અસાધ્ય મઘંઘપુષ્પ ગૃહીત્વીયમામદં વાવયામિ પર નો સાતત્યપ્રસિદ્ધ જેમકે - મારા ઘરમાં રહેલું આકાશ પુષ્પ આ માણસ લઈને ચાલ્યો ગયો. તે હું પાછું માગું છું છતા આપતો નથી, એ અપ્રસિદ્ધ વાત છે. અને નાદું શત રૂતિ વિરુદ્ધ આણે મારા સોગન ખાધા, એ વિરુદ્ધ કહેવાય मत्पित्रा पूर्व मस्याधिकारः कृतोस्ति भूयो मां न ददाति इति
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
