Page Text
________________
છત્રીશી: ૨૧
૭૭
ખુવાર થાય છે.
ધોબણ – એ કપડાં ધોવાનું કામ કરનારી સ્ત્રી છે. કપડાં ધોવાના કાર્યને માટે તે સ્ત્રીને સ્ત્રીજીવનમાં મુખ્ય ગણાતી લજ્જાને નેવે મૂકવી પડે છે. નદીને ઘાટે કે તળાવને કિનારે તે ગમે ત્યારે જાય છે અને પોતાનું કાર્ય કરે છે. મોટે ભાગે ગામનાં મેલાં વસ્ત્રોને સાફ કરનારી તે સ્ત્રી – નીકળતો બધો મેલ પાણીમાં વહેતો કરી દે છે એમ ન સમજવું. રોજ થોડો થોડો મેલ તે પોતાના મનમાં સંઘર્યા કરે છે. એ મનમાં સંઘરાતો મેલ ઘણો જ વિચિત્ર હોય છે. જુદાં જુદાં વસ્ત્રોમાં સંઘરાએલા અનેક પ્રકારના મેલને સાફ કરતાં ધોબણનું મન કલ્પનાના ઘોડા ઉપર ચડીને ક્યાંયનું ક્યાંય દોડી જાય છે. સાચીખોટી કલ્પનાઓમાં વિહાર કરીને ઠેકાણે આવતા મનમાં કેવા વિચિત્ર સંસ્કાર પ્રવેશી ગયા હોય છે તે સહજ સમજી શકાય એવું છે. હંમેશાં એવા સંસ્કાર સંઘરતી સ્ત્રીના સંગથી શું લાભ થાય?
લાભ તો એ જ થાય કે તેની પાસેથી દુનિયાની સાચીખોટી મેલી વાતો સાંભળવા મળે અને પરિણામે એ તરફ મન ખેંચાય. ઘર ઘર ભટકતી આવી સ્ત્રીઓ ઘણી વખત દૂતીનું કાર્ય કરે છે અને સારી ને ભોળી સ્ત્રીઓ તેમાં ફસાઈ પડે છે. તેમાં ન ફસાનારી સ્ત્રી પણ જો તેના સંગમાં હોય તો તેના ઉપર આળ ચડતાં વાર નથી લાગતી.
માળણ – ધોબણને મળતી બીજી એક સ્ત્રી માળણ છે. એ સ્ત્રીને માટે સંસ્કૃતમાં એક કવિએ શ્લોક રચીને તેનાથી ચેતતા રહેવાની સૂચના કરી છે. કવિ કહે છે કે –
પક્ષિણાં વાયસો ધૂર્ત, શુગાલશ ચતુષ્પદામ્ |
નરાણાં નાપિતો ધૂર્ત ગ્રીષ ધૂત ચ માલિકા / ૧ I” પક્ષીઓમાં કાગડો ધૂર્ત છે, પશુઓમાં શિયાળ છે; નરોમાં હજામ ધૂર્ત છે અને સ્ત્રીઓમાં માલણ ધુતારી છે.
ફૂલને વેચનારી એ સ્ત્રીને ધૂર્તાનું બિરુદ વગરમાગ્યે મળી ગયું છે એ તેની કુશળતાને આભારી છે. પુષ્પ એ પુષ્પસાયક-કામનું શસ્ત્ર છે. કામના બાણને પુષ્પને વિવિધ પ્રકારે વેચતી માલણ દરેક રીતે પાવરધી હોય એ સહજ છે. પુષ્પવાટિકાને સંકેતસ્થાન તરીકે પૂરું પાડવાનું કાર્ય પુષ્પ વેચવાને બહાને
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005586 |
| Book Title | Hit shiksha Chattrisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmdhurandharsuri |
| Publisher | Shrutprasarak Sabha |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 142 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |