Shreechand Kumar yane Anand Mandir

SR No.: 005580
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Dharm Vidya Prasarak Sabha Palitana
Publisher: Jain Dharm Vidya Prasarak Varg
Total Pages: 438
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 215

વેષ પરાવર્ત.
૨૦૯ पीनोरुः पीनगंडा मुशमितदशना दक्षिणावर्सनाभिः स्निग्धांगी चारुशुभ्रा पृथुकटिजघना मुस्वरा चारुकेशी । कूर्मप्रष्टा धनूष्णा द्विरदसमपृथुस्कंधभागा मुवृत्ता सा कन्या पद्मनेत्रा सुभगगुणयुता नित्यमुद्राहयोग्या ॥१॥
જેના ઉરૂ પુષ્ટ હોય, ગંડસ્થળ ભરેલાં હોય, દાંત સરખા અને નાના હોય, નાભિ દક્ષિણાવર્ત હેય, અંગ ચીકણું હેય, સુંદર ગેરવર્ણ હોય, કેડ અને જધન [ પડને ભાગ ] વિશાળ હોય, સ્વર મધુર હોય, કેશ સુંવાળા હોય, પૃષ્ટ ભાગ કાચબાના જે હોય, શરીરમાં ગરમી અને શીતળતા સમાન હોય, સ્કંધનો ભાગ હાથીની જેમ સરખો હોય, ગોળ આકૃતિ હોય, નેત્ર કમળ જેવાં હોય, અને ગુણ સારા હૈય, તેવી કન્યા વિવાહ કરવાને લાગે છે. ૧
पिंगाक्षी कूपगंडा परपुरुषरता स्थूलजंघोर्ध्वकेशी लंरोष्टी दीर्घवक्त्रा प्रविरलदशना श्यामताल्बोष्ट जिह्वा । शुष्कांगी संगरक्ता विषम कुचयुगा नासिकाक्रांतवक्त्रा सा कन्या वर्जनीया सुत सुखरहिता भ्रष्टशीला च नारी. ॥२॥
જેનાં નેત્ર પીંગળાં હોય, ગંડસ્થળ કુવા જેવા હોય, જે પરપુરૂષમાં આસક્ત હોય, જધા સ્થળ હવ, કેશ ઉભા હોય, હોઠ લાંબા હોય, મુખ લાંબું હોય, દાંત છુટા છુટા હોય, તાળ, હોઠ અને જીભ શ્યામ હય, આંગ સૂકાયાં હોય, સ ગ કરવામાં રાગી હોય, સ્તન વિષમ હોય, અને મુખમાં નાક બેઠેલું હોય, તેવી પુત્ર સુખ વિનાની શીળ રહિત કન્યા વર્જવા યોગ્ય છે. ૨ - મુખ ઉપરથી ડહાપણ, નેત્ર ઉપરથી આચાર, નાસિકા ઉપરથી સરળતા, અને શરીર પ્રમાણે સુખિતા, એમ અનેક સામુદ્રિકનાં લક્ષણ જોઈ, સ્ત્રીની પરીક્ષા થાય છે.
સ્ત્રીઓના બીજ ૧ ઉઠા, ૨ અનટ, ૩ સ્વકીયા અને ૪ પરકીયા એવા ચાર ભેદ થાય છે. તે સિવાય જ્ઞાતવના, અજ્ઞાતવના, પ્રૌઢા, મધ્યા, ધીરા, વાસકશયા, અતિસારિકા, કામકંદની, મુગ્ધા, વિપ્રલબ્ધા, વિશ્રધ્ધા અને પ્રેષિતપતિકા વિગેરે ઘણુ ભેદ ચાય છે. તે રસમંજરી, રસિકપ્રિય નાટક અને શૃંગારશતક વિગેરેમાં દર્શાવ્યા છે.
આ પ્રમાણે સ્ત્રીનાં શુભ અશુભ લક્ષણે શ્રી ચંદ્રના મુખેથી સાંભળી પ્રિયંગુમંજરી ખુશી થઈ; તત્કાળ તેણીએ પ્રસન્નતાથી બીજો પ્રશ્ન કર્યો. નાયક કેટલા પ્રકારના છે ?
શ્રીચંદ્ર બો -- અનુકુળ, દક્ષિણ, શક, અને પ્રણ, એ ચાર પ્રકારના નાયક છે.