________________
ગુણીજનેની કદર.
૧૫૧ નીચેથી એક પુરૂષ દોડતો આવ્યો. તેના હાથમાં ચાબુખ હતો, નેત્રમાંથી અશ્રની ધારા ચાલતી હતી, તેણે પ્રણામ કરી શ્રી ચંદ્રકુમારને કહ્યું–સ્વામી ! આપે વીણવરને રથ તથા અશ્વ આપ્યા, તે એક રીતે આપના ઔદાર્ય ગુણની સત્કીર્તિને પુષ્ટિ આપનારું કાર્ય થયેલું છે, પણ તેમાં એક બીજો બનાવ બન્યો છે, તે હું આપને વિદિત કરવા આવ્યા છું. આપની આજ્ઞાથી હું રથ જોડીને વિણારવની પાસે ગયે, રથ તેને અર્પણ કરી હું તેના તાબામાં રહ્યા. વણરવ કેટલાએક પશ્ચાતાપ કરી આપના મિત્ર ગુણચંદ્રને મળવા ગયો હતો, ત્યાં શું બન્યું, તે મારા જાણવામાં કાંઈ આવ્યું નથી. બે ઘડી પછી વણરવ પાછો આબે, તેણે રથ જોડવાની મને આજ્ઞા આપી. મેં રથ તૈયાર કર્યો, પછી તે આવી રથારૂઢ થયો, એટલે મેં અશ્વને હાંકવા માડ્યા, બંને અશ્વ ચાલ્યા નહિ. ઘણી વાર પ્રયત્ન કર્યો, પણ તેઓ હઠ કરીને ઉભા રહ્યા પછી નીચે ઉતરી તેમના મુખ ઉપર કર સ્પર્શ કરવાને હું આવ્યું, ત્યાં તે અશ્વના નેત્રમાંથી અશ્રુધારા ચાલતી હતી, તે જોઈ મારા મનમાં આવ્યું કે, જરૂર ચતુર પ્રાણીઓને પોતાના સ્વામિ વિયોગ ઉત્પન્ન થયો લાગે છે. આ દેવતાઈ અશ્વ, કુમાર શ્રીચંદ્રનેજ વહન કરવાને ખુશી છે, પિતાના રથમાં આરૂઢ થવાને એ પરાક્રમી કુમારજ અધીકારી છે. બીજે કઈ અધીકારી નથી. આ વિચાર કરી હું આપને જાહેર કરવા આવ્યો છું. ગાયક વણારવ પણ મનમાં લેભ પામે છે. પિતે મોટો અપરાધી થયે હેય, તેમ ખિન્ન વદને દેખાય છે. સ્વામી ! આપ ત્યાં પધારે, અને તમારા પ્રિય અને આશ્વાસન આપી સમજાવે.
શ્રી ચંદ્રકુમાર આશ્ચર્ય પામી બોલ્યોધનંજય ! તારી વાર્તા સાંભળી, મને આ શ્ચર્ય થાય છે, તે સાથે પ્રતીતિ પણ આવે છે કે, એ મારા પ્રિય અશ્વ સ્વામીભક્ત હશે. તેમની મારી પ્રત્યે અપૂર્વ પ્રીતી પ્રથમીજ છે. તું સારથિ છે, એટલે તારી આગળ વિશેપ કહેવાની જરૂર નથી. તે અવની શુભ પ્રકૃતિ તારા જાણ્યામાંજ હેવી જોઈએ; ચાલ, હું તે પ્રેમી પ્રાણીની છેલ્લી ભેટ કરવાને આવું; આટલું કહી, ચતુર શ્રીચંદ્ર જ્યાં વીણુંરવને રથ ઉભે હતો, ત્યાં ગયે. તે ત્યાં જઈ, અશ્વની આગળ ઉભો રહ્યા. પિતાના પ્રિય વામીને જોઇ, બને અશ્વના મુખ ઉપર હર્ષને દેખાવ થયો. તેઓએ તે હર્ષ પ્રગટ કરવાનો મુખથી ખારો કર્યો, અને પિતાના આગલા પગથી પૃથ્વીને ખોદવા માંડી; અને
ની ચેષ્ટા ઉપરથી તેમની સ્વામીભક્તિ જોઈ, શ્રીચંદ્ર ખુશી થશે. પિતાની ઉપર એક અવાચક પ્રાણીને આટલે પ્રેમ જોઈ, તે હૃદયમાં ઘણો જ આનંદ પામવા લાગ્યો. શ્રી ચં. દ્ર –
સ્વામિભકત તુરંગરાજ ! તમારી સ્વામિભક્તિ જોઈ મને અત્યંત આનંદ આવે છે. તમારા જેવાં સ્વામિભક્ત પ્રાણીઓના જન્મ સર્વ રીતે કૃતાર્થ છે, તમારા જેવા કૃતા પ્રાણીઓથી જુદા પડતાં મને અફસ થાય છે. સુન પશુઓ! તમારે અને મારો એકઠોજ સંબંધ હતો, હવે આપણે જુદા પડવાનો વખત આવ્યો છે. હવેથી તમે ગાયક પંડિત વીણાવના સેવક થયા છે, તમારા ઉપર હવે તેની સંપૂર્ણ સત્તા છે. તમે હવેથી તેનું મારી દષ્ટિએ અવલોકન કરજે. મને તદ્રુપજ જાણજે. તમે સુજ્ઞ છે, કૃતનું છે અને સ્વામિભ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org