Page Text
________________
૨૦૬
કર્મપ્રકૃતિ ત્યાં પર્યાપ્તના સર્વ જઘન્ય યોગસ્થાનથી શરૂઆતના શ્રેણિના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણ યોગસ્થાનોનો ચાર સમય, ત્યાર પછીના શ્રેણિના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ યોગસ્થાનોનો પાંચ સમય એમ અનુક્રમે શ્રેણિના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ યોગસ્થાનોનો ૬, ૭, ૮, ૭, ૬, ૫, ૪, ૩ અને ૨ સમય ઉત્કૃષ્ટ અવસ્થાને કાળ છે. અને જઘન્યથી સવનો એક સમય પ્રમાણ કાળ છે.
૪ સમયાદિક અવસ્થાન કાળવાળા યોગસ્થાનો શ્રેણિના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ હોવા છતાં તે શ્રેણિનો અસંખ્યાતમો ભાગ સમાન ન હોવાથી નીચે પ્રમાણે ઓછાવત્તાપણું હોય છે. ૮ સમયના કાળવાળા યોગસ્થાનો સર્વથી થોડા અને ત્યારબાદ ૭, ૬, ૫ અને ૪ સમયના કાળવાળા યોગસ્થાનો અનુક્રમે એક એકથી અસંખ્યાતગુણ અને બન્ને બાજુના પરસ્પર સરખા હોય છે અને તેથી પણ ઉપરના ૩ અને ૨ સમયના કાળવાળા યોગસ્થાનો અનુક્રમે અસંખ્યાતગુણ હોય છે.
(૧) જીવા~બહુત પ્રરૂપણા - ઉત્પત્તિના પ્રથમ સમયે લબ્ધિ અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ નિગોદીયાનો જઘન્ય યોગ સર્વથી અલ્પ, તે થકી ઉપરના વિશેષણવાળા બા, એક, બેઈ, તેઈ, ચઉ, અસંજ્ઞિ પંચે, અને સંજ્ઞિ પંચે નો જઘન્ય યોગ અનુક્રમે એક એકથી અસંખ્યાતગુણ હોય છે. તેનાથી લબ્ધિ અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ નિગોદનો, તે થકી લબ્ધિ અપર્યાપ્ત બાદર એકેન્દ્રિયનો ઉત્કૃષ્ટ યોગ ક્રમશ: અસંખ્યાતગુણ હોય છે. તે થકી સૂક્ષ્મ અને બાદર પર્યાપ્ત એકેડનો ઉત્કૃષ્ટ યોગ અનુક્રમે અસંખ્યાતગુણ હોય છે. તેનાથી લબ્ધિ અપર્યાપ્ત બેઈ, - તે ઈ. - ચલ - અસંજ્ઞિ પંચે, સંજ્ઞિ પંચે, નો ઉત્કૃષ્ટ યોગ ક્રમશ: એક એકથી અસંખ્યાતગુણ છે. તે થકી પર્યાપ્ત બેઈટ, એઈડ, ચઉન્ડ, અસંજ્ઞિ પંચે, સંજ્ઞિ પંચે નો જઘન્ય યોગ અને તે થકી પર્યાપ્ત બેઈ, તેઈ, ચલ, અસંજ્ઞિ પંચે,, અનુત્તરવાસી દેવો - રૈવેયક દેવો - યુગલિક મનુષ્ય તિર્યંચો - આહારકશરીરી - બાકીના દેવો - નારકો - તિર્યંચો અને મનુષ્યોનો ઉત્કૃષ્ટ યોગ અનુક્રમે એક એકથી અસંખ્યાતગુણ છે. અહીં સર્વત્ર ગુણાકાર સુક્ષ્મ ક્ષેત્ર પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગમાં રહેલા અસંખ્ય આકાશપ્રદેશ પ્રમાણ સમજવો.
- આ - ૧૦ દ્વારોમાં આવેલી કેટલીક સંખ્યાઓ પ્રત્યેક આત્મપ્રદેશમાં વિર્યાણુઓ વણાઓ
અસંખ્યલોક વર્ગણામાં રહેલા આત્મપ્રદેશો
અસંખ્યમતર ૧ સ્પર્ધકમાં રહેલી વર્ગણાઓ
સૂચિ શ્રેણિનો અસંખ્યાતમો ભાગ બે સ્પર્ધકોની ચરમ પ્રથમ વર્ગણા વચ્ચે અંતર અસંખ્યલોક ૧ યોગસ્થાનમાં સ્પર્ધકો
સૂચિ શ્રેણિનો અસંખ્યાતમો ભાગ કુલ યોગસ્થાનો
સૂચિ શ્રેણિનો અસંખ્યાતમો ભાગ અનંતર યોગસ્થાનમાં વૃદ્ધિ
અંગુલના અસંખ્યાતમો ભાગ જેટલાં સ્પર્ધકો દ્વિગુણવૃદ્ધિ યોગસ્થાનો વચ્ચેનું અંતર
સૂચિ શ્રેણિનો અસંખ્યાતમો ભાગ જેટલાં યોગસ્થાન દ્વિગુણવૃદ્ધિ - હાનિવાળા કુલ સ્થાનો
સૂઇ અદ્ધા પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ અલ્પબદ્ધત્વમાં ગુણક
સૂ૦ ક્ષેત્ર પલ્યો નો અસંખ્યાતમો ભાગ ઈતિ અવિભાગાદિ – ૧૦ પ્રરૂપણા સમાપ્ત (-: અથ ગ્રાહ્ય - અગ્રાહ્ય પુદગલ વર્ગણાનું સ્વરૂપ :-) આત્મા જઘન્ય યોગે જઘન્ય, મધ્યમ યોગે મધ્યમ અને ઉત્કૃષ્ટ યોગે ઉત્કૃષ્ટ પાંચ શરીરને યોગ્ય પુદ્ગલ સ્કંધોને ગ્રહણ કરી તે તે શરીર રૂપે પરિણાવે છે. અને શ્વાસોચ્છવાસ, ભાષા તથા મન: યોગ્ય પુદ્ગલ સ્કંધોને યોગને અનુસાર ગ્રહણ કરી તે તે રૂપે પરિણમાવી છોડવાની શક્તિને પ્રાપ્ત કરવા માટે અવલંબે પણ છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005572 |
| Book Title | Karm Prakruti Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kailashchandravijay |
| Publisher | Rander Road Jain Sangh |
| Publication Year | |
| Total Pages | 550 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 14 MB |