________________
સર્ગ - ૩
૫૧.
પાંડવ ચરિત્રમ્ રંગાયેલા ભીમને જોઈને પ્રેમપૂર્વક પોતાના કપડાથી તેને સાફ કર્યો. અર્જુન પણ ભીમને યુદ્ધથી થાકેલો જોઈ કોમલ હાથ વડે વારંવાર શરીરને દબાવવા લાગ્યો. નજીકમાં રહેલા નકુલ અને સહદેવે પોતાના કપડાના છેડાઓથી ઘણા સમય સુધી પવન નાખ્યો. દુર્યોધને ગુપ્ત સ્થાને રહીને મૂર્ખને ઉચિત આવા પ્રકારના વિચારો કર્યા.
આ પ્રમાણે - જે કોઈ પણ અર્ધરાજ્યને લેનારો મહાપરાક્રમી હોય તો તે પણ વધને યોગ્ય છે. તો પછી જે આખા રાજ્યને લઈ લેનારો છે. તેનું તો વળી શું કહેવું.
આથી ઉગતા વ્યાધિ જેવો મારો વિરોધી મહાશત્રુ એવો આ યુધિષ્ઠિર છેદનીય છે, પરંતુ પરાક્રમી અને ન્યાયસંપન્ન રાજાની જેમ ભીમ વગેરેથી પરિવરેલો તે દુઃખે કરીને હણાય એવો છે, તેથી પહેલાં ભીમ અને અર્જુનને ખત્મ કરી દઉં. પછી યુધિષ્ઠિરને ખત્મ કરીશ, એ પ્રમાણે વિચારીને તે કપટી (ખોટો) નાહકનો નટ જેવો બનેલો તે પાપરૂપ મંડપમાં નૃત્ય કરતો હતો. પહેલાં તો દુષ્ટ આત્મા એવો દુર્યોધન ભીમના છીદ્રો (ભૂલો)ને જોવા લાગ્યો.
એક દિવસ બધા એકસોને પાંચ કુમાર ગંગા નદીને કાંઠે ક્રિડા (રમત)ને કરતા હતા, ત્યારે પાડુ રાજા બધા કુમારોને ગંગા કાંઠે ક્રિડા કરતા જાણીને પુત્રના પ્રેમવાળા એવા તેણે (પાડુ રાજાએ) સુંદર એવા લાડવાઓ કરાવીને પુત્રને માટે મોકલ્યા. તે બધાએ પણ ત્યાંજ બેસીને ભોજન કર્યું (ખાધા). પરંતુ ભોજન આદિએ કરીને ભીમ હંમેશા આગળ રહેતો હતો.
એક વખત ગંગાના કાંઠે રમતથી થાકેલો ભીમ ધૂળની શયામાં સુખપૂર્વક સૂઈ ગયો. કારણ કે સ્નિગ્ધ, મધુર, સુંદર, શાક યુક્ત આહાર ખાનારાઓ લાંબી નિદ્રાને જીતનારા એટલે કે લાંબા વખત સુધી સુખપૂર્વક નિદ્રા લે છે. આ છિદ્ર (મોકો) પામીને દુષ્ટ બુદ્ધિવાળા સુયોધને ભીમને લત્તા પાશથી (વેલડીથી) બાંધીને જમીન પરથી પાણીમાં ફેંક્યો. તેથી જાગેલા ભીમે પોતાને પાણીમાં પડેલો જોયો અને તે જ પાણીમાં કોમળ કમળની દાંડીની જેમ લત્તાના પાશને (બંધનને) છેદીને અને ગંગામાં સ્નાન કરીને હાથીની જેમ બહાર નીકળ્યો. વળી પણ એક વખત ભીમને નિદ્રા લેતો જોઈને શરીરના અંગોમાં દુર્યોધને દન્દશુક સાપ વડે દંશ દેવરાવ્યો. પરંતુ ભયંકર ફેણવાળા તે સર્પો ઉગ્ર ઝેરવાળા તીક્ષ્ણ ડંખોથી ભીમની ચામડીને ભેદી ન શક્યા. અર્થાત્ તે ભીમને ઝેરની અસર ન થઈ. ક્રમે કરીને એટલે કે થોડા સમય પછી જાગેલા ભીમે નાના બચ્ચાંની જેમ તે નાગોને દૂર ફેંકી દીધા. તેવી જ રીતે બીજા કોઈ દિવસે દુષ્ટ બુદ્ધિવાળા સુયોધને ભીમના આહારમાં ભયંકર ઝેર નાંખી દીધું. પરંતુ તે ઝેરથી પુણ્યના કારણે અર્થાત્ પુણ્યવાન હોવાથી તેને કંઈ પણ ન થયું.
કહ્યું છે કે – સર્પ હાર બની જાય છે, તલવાર પુષ્પમાલા બની જાય છે, વિષ પણ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org