________________
પાંડવ ચરિત્રમ્
સર્ગ - ૧૪
૩૩૭
જેવી રીતે કૃષ્ણે અત્યંત ભક્તિવાળા યાદવોથી પ્રેરાઈને શ્રી પાર્શ્વનાથની મૂર્તિ અને પોતાની મૂર્તિ સ્થાપન કરી અને ત્યાં પોતાનું શાસન રચીને પોતાનું નગર વસાવ્યું.
પછી સકલ સૈન્યથી પરિવરેલા પોતાની શિબિરમાં આવ્યા. તે પછી બધા યાદવો સમુદ્રવિજય આદિ સાથે અત્યંત ઉત્સાહથી ગર્વિત થયેલા હોવા છતાં બલભદ્ર, કૃષ્ણ, નેમિને સર્વોપરી માને છે. માતલિ સારથિ સર્વ સૈન્યને સ્વસ્થ જાણીને નેમિનાથની અનુજ્ઞા મેળવીને આનંદિત મન સાથે દેવલોકે ગયો. હર્ષથી ખીલી ઉઠેલા રોમને ધારણ કરતાં તેણે તે બધી વાત ઇન્દ્રને કરી. એક વખત સમુદ્રવિજયાદિ યાદવોથી રિવરેલા સભામાં બેઠેલા કૃષ્ણે આકાશમાં વાજિંત્રનો અવાજ સાંભળ્યો. જ્યાં તે બધા યાદવો ઉપર (સામે) મુખ કરી જુએ છે, તેટલામાં વિમાનના સમૂહો વડે આકાશ વ્યાપ્ત થઈ ગયું. તે વિમાનમાંથી શામ્બ, પ્રદ્યુમ્ન સાથે વસુદેવ બહાર આવ્યા. સમુદ્રવિજયાદિ વડીલોને નમીને વસુદેવ, પ્રદ્યુમ્ન, શામ્બ વગેરે યોગ્ય સ્થાને બેઠા. વસુદેવની સાથે આવેલા વિદ્યાધરો સમુદ્રવિજયને નમીને પછી કૃષ્ણ અને બલભદ્રને નમીને યથાસ્થાને બેઠેલા તેઓએ વિદ્યાથી અધિક વસુદેવના બલનું વર્ણન કરતાં કૌસ્તુભ આદિ રત્નોની રાશિઓ વડે કૃષ્ણની પૂજા કરી.
હે સ્વામિન્ ! અમે સેવકો નોકરો છીએ. પૂજ્યો અમને કૃપા કરીને જે કોઈ કાર્ય હોય તે ફરમાવે, તેવા વચન સાંભળીને કૃષ્ણે પણ ઉચિત સત્કાર કરીને, સન્માન આપીને ખૂબ જ નજીક રહેલા આસન પર બેસાડ્યા. કૃષ્ણની સેવામાં તત્પર રહેલા તેઓ પણ દેવેન્દ્રની જેમ શોભવા લાગ્યા. વળી સેનાના સમૂહો વડે પરિવરેલા ઇન્દ્રની સમાન અખંડ ત્રિખંડને તાબે (જીતવા) કરવા માટે કૃષ્ણે પ્રયાણ કર્યું. કારણ કે વાસુદેવનો આ આચાર છે. માર્ગમાં જતાં કંઈક ઉઠાવતાં અને કંઈક ઉખડેલાને ફરી રોપતા એ રીતે રસ્તે જતાં અખંડ ત્રિખંડ પૃથ્વીને જીતી લીધી. એ રીતે આગળ જતાં કોટિશિલા પાસે ગયા અને ત્યાં પહોંચ્યા.
જેમ કે એક યોજન ઊંચી, એક યોજન પહોળી, એક યોજન લાંબી, એવી તે શિલા વડે વાસુદેવના બાહુની પરીક્ષા કરાઈ છે, એવી તે શિલાને બધા રાજાઓના દેખતાં કૃષ્ણે ક્ષણમાત્રમાં દડાને ઉછાળે તેમ જમીનથી ચાર આંગળ ઉંચી કરી.
તેથી જયજયકારના અવાજપૂર્વક આનંદિત થયેલા દેવો અને વિદ્યાધરોએ કૃષ્ણ ઉપર પુષ્પવૃષ્ટિ કરી. અખંડ ઉદયી કૃષ્ણે છ મહિને દિગ્વિજય કરીને શત્રુના લશ્કર અને રાજાઓ સાથે અખંડ ત્રણ ખંડની પૃથ્વીને ભોગવતાં ચારણો વડે સ્તુતિ કરાતાં દેવ વિદ્યાધર યાદવાદિ વડે યશ ગવાતાં, દ્વારે દ્વારે ધવલ મંગલ વાજિંત્રાદિ થકી આરંભિત મંગલ સાથે દ્વારીકાપુરીમાં પ્રવેશ કર્યો. પછી અર્ધ ભરતના રાજાના રાજ્યાભિષેક માટે દેવગણ, માગધ, વરદામ, પ્રભાસ વગેરે તીર્થોના પાણી
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org